Redüktörlü DC Motor Nedir?
Redüktörlü DC motor: DC motorlar robotlarda, redüktörsüz motor ve redüktörlü motor olarak kullanılır. Redüktör, gövde içine yerleştirilmiş miller, dişli çarklar, yataklar v.s gibi elemanlardan oluşan sistemlerdir. Redüktörler hareket ve güç iletmek, dönme yönleri elde etmek için kullanılır. Ayrıca az bir güçle büyük moment elde etmek, döndürülen iki eleman arasında bağımsız hareket sağlamaktır.
Robot motorları, redüktörlü ve redüktörsüz motor, redüktörlü step moto r ve redüktörlü servo motorlar, robot yapımı için uygun motorlardır.
Avantajları;
- DC motorların, hız, güç ve boyut olarak çok fazla çeşitleri mevcuttur.
- Düşük akımlarda çalışırlar.
- DC motorların boyutları küçük, fiyatları ucuzdur.
- DC motorları temin edilmeleri kolaydır.
- Sürülmeleri kolay, bol seçenekli ve masrafsızdır.
Dezavantajları
- DC motorlar kolay zarar görürler.
- Bu motorların redüktörleri aşırı yükte kolaylıkla kullanılmaz duruma gelir.
- DC motorların kararlılıkları ve konum değişikliklerine cevap verme süreleri uzundur.
- Bu motorlar düşük redüktör oranına sahip motorlar, istenilen sonuçları vermekte zorlanırlar.
DC motorlar robotlarda redüktörlü ya da redüktörsüz olarak kullanılabilirler. Redüktörlü kullanılmayan DC motorlardan çok yüksek momentler beklenemez. Özelikle robot projelerinde mutlaka redüktörlü DC motor kullanılmalıdır. Redüktörsüz DC motor kullanılan robotlarda, robot havada motorlar dönerken, robot yere bırakıldığında hareketsiz kalır.
DC Motor Kullanım Alanları
Terbiye, indigo ve boyahanelerde hassas olan makinelerde redüktörlü DC motorlar kullanılır. Çalışma ortamında redüktörlü DC motorları maliyet açısından ucuz olup ebatları küçük imal edilir. Redüktörlü motor, boyları ve güçleri açısından çok çeşitleri olduğu için kullanım alanları oldukça geniştir.
Redüktör hesabı, kullanıldıkları alanlara göre, küçük ve büyük boyutta yapılır. Redüktör tasarımı, her yandan bağlanabilen, değişebilir gövde sistemi ile montaj kolaylığı ve esnekliği sağlanmıştır. DC motorun dönüş yönü güç kaynağından beslenen artı-eksi uçlarına bağlıdır. Akım yönü değiştirildiği zaman DC motorun dönüş yönü de değişir. DC motorun hızı rpm ile ölçülür. Yüke ve voltaja (voltage) bağlı olarak hız değişmektedir. Redüktörlü doğru akım motorunun çekeceği akım, yüke bağlıdır. Yük artıkça DC motorun çektiği akımda artar.
DC motorun hızı yükün değişmesine bağlı olarak yük fazlalaştıkça hız düşer ve güçte azalır. Yük azaldıkça hızı yükselir ve güçte fazlalaşır. DC motor fazla yükle çalıştığı taktirde kısa devreye sebep olur, fazla yükü ise ısıya çevirir. Isınma uzun zaman devam ederse DC motor yanabilir.
Redüktörlü motor ve iç yapısı
- Voltaj sabit, yük değişken, hız değişken, akım değişken,
- Yine voltaj sabit, yük az ise, hız yüksek, akım az,
- Voltaj düşük, yük aynı, hız düşük, akım azdır.
Küçük DC Motor
Küçük voltajlı DC motorlar 1,5 Volt ile 48 Volt arasında çalışırlar. DC motorların hızı güç ve akım değerinde olup düzgün çalışması için voltaj değerinde olması gerekir. Bu DC motorun maksimumda çalışma voltajı çok önemlidir. Bir motorun akım ve voltajının çarpımı gücü verir.
Robotik sistem projelerinde bir motorun yaptığı kuvvetin torku (dönme momenti ) değerlendirilir. Motorun dönme momenti torktur. Motorların torku büyük olursa küçük tork olandan güçlü olur. Tork, motorun mekanik, elektriksel ve şaftın yarıçapına bağlıdır. Motorun torku redüktörle değiştirilebilir. Redüktör, hızın azalmasını ve gücün fazlalaşmasını ayarlar. Kullanılan motorun torkunu bilmek gerekir. Redüksiyon oranı ve tork bilindiği zaman sistemin gücünü rahatlıkla belirlemek mümkün olur.
Piyasada sonsuz dişli redüktörlü dc motorlar (yüksek torklu) vardır. Bunlar 12Volt ile çalışan, büyük robot projelerine uygun güçlü motorlardır. Bu motorların bağlantı şekillerine göre iki farklı hız ve tork kademeleri vardır.
Yine bazı redüktörlü mini DC motorlar,3 – 6- 12 Volt 50 – 500 Rpm hıza sahip olanları vardır. Bu motorlar hızlı projeler için idealdir. Tank robotu, araştırma projeleri, sumo robot projeleri için uygun hız ve tork değerine sahip bir motordur.
Tel sarma, araç kapı açma-kapama, asansör kapı açma-kapama gibi. Çok amaçlı kullanabilecek 12Volt redüktörlü motor, 24Volt redüktörlü motor ve 42Volt redüktörlü DC motorlar vardır .
Yüksek Torklu DC Motorların Seçimi
DC redüktörlü motorlar manyetik frenleme sistemlerinden dolayı yüksek torklu olup ağır olurlar. Şaftı kalın olan DC motorların torku yüksek olup, şaftı ince olan DC motorların torku küçük olur. Elle çevirmeye çalıştığımız yüksek torklu DC motorda bir mukavemetle karşılaşırız. Redüktörlü motorlar, bağlantı kabloları kalın olduğun zaman torku yüksek olacağından akımda yüksek olur.
Redüktörlü DC Motor Markaları ve Modelleri
Hız, güç ve boyut özellikleri farklı, pek çok çeşidi bulunan redüktörlü DC motorlar vardır. Robot yapımında ve uzaktan kumandalı oyuncakların imalatında etkili bir şekilde kullanılma olanağı sağlar. Hobi amaçlı veya kapsamlı projeler geliştirmek isteyen birçok kullanıcı tarafından kullanılmaktadır. Çeşitli robotik ve elektronik tasarımlarında redüktörlü DC motor modellerinden yararlanırlar. Bu sayede projelerine güç ve hareket kabiliyeti kazandırırlar.
Birçok redüktörlü Dc motor markaları vardır. Çeşitli güç ve devirlerde (12 volt redüktörlü motor gibi) redüktörlü DC motor imalatı yapılmaktadır.
- 12V 25mm 500Rpm
- 12V 5Rpm L Redüktörlü DC Motor
- 12 V 500 rpm Redüktörlü DC Motor
- 12 V 1000 rpm Redüktörlü DC Motor
- 6 V 140 rpm Redüktörlü Mini DC Motor
- Faulhaber Redüktörlü DC Motor (12 V 150 rpm)
- 3 V – 12 V Redüktörsüz DC Motor
Redüktörlü DC motor; endüstri standardı ve montaj ayarlamaları ile dik açı, 90 ve 180 volt üretilen DC redüktörlü motor vardır. DC redüktörlü motor imalatında dik açı tek redüktörler iç genişleme yuvaları ve uzun bakım gerektirmeyen sentetik yağ özelliği taşır.
İç genişleme yuvası, yağlama şanzıman havalandırma ihtiyacını ortadan kaldırarak her pozisyon için montaj yapılmaktadır. İstenilen güç ve devirde özel DC motor imalatı yapılabilmektedir. DC motor fiyatları kalite ve gücüne, voltajına (voltage), devrine göre değişmektedir.
Bilgilendirme için teşekkürler.