Enerji Nedir? Çeşitleri, Birimleri Nelerdir?
Enerji nedir: Enerji için iş yapma yetisidir. Herhangi bir hareketi yapan veya yapmaya hazır olan yeteneğe enerji denir. Kısaca enerji için iş yapma yetisi olarak da bahsedilebilir.
Enerji fiziğin en önemli konularından bir tanesidir. Fizik biliminde enerji kavramının tanımı oldukça zor yapılmaktadır. Enerji tüm formları adlandırmak için kullanılmaktadır. Yenilenebilir ve yenilenemez olarak enerji ikiye ayrılmaktadır. Enerji ne yaratılabilir ne de yok edilebilir, sadece bir şekilden diğerine dönüştürülebilir. Bu ilke, enerjinin korunumu veya termodinamiğin birinci yasası olarak bilinir. Enerji gündelik hayatın işleyişini sürdürür. Kullanılan bilgisayarlar, TV ler, telefon ve arabalar vb gibi pek çok cihazın enerjiye ihtiyacı vardır.
Enerji Formülü
Enerjiyi hesaplamak için kullanılan formül ise Enerji = Güç x Zaman şeklindedir. Enerjinin, ısı, kinetik, mekanik, elektrik olanı vardır. Enerji bu çeşitler arasında dönüşüm halindedir.
Enerji Çeşitleri
- Mekanik enerji
- Kinetik enerji
- Potansiyel enerji
- Kimyasal enerji
- Nükleer enerji
- Termal enerji
- Manyetik enerji
- Isı enerjisi
- Işık enerjisi
- Ses enerjisi
- Elektrik enerjisi
- Elektromanyetik ışınım enerjisi
Mekanik Enerji Nedir?
Enerji çeşitlerinden olan mekanik enerji cismin hareketi ile ilgilenen enerji çeşididir. Ayrıca mekanik enerji potansiyel enerji ve kinetik enerjinin toplamı olarak bilinir. Fizikte ki en önemli enerji çeşitleri arasındadır.
Kinetik Enerji Nedir?
Kinetik enerji cismin hareket anındaki enerjisini ifade eder. Faydalı iş yapabilen hareket enerjisidir. Bir cisim ne kadar fazla hareketliyse o kadar fazla kinetik enerjisi vardır. Kinetik enerji formülü cismin hareketi ile ilgilidir. Hareket enerjisi (kinetik enerji) bir iş yaptığında mekanik enerji olarak ortaya çıkar.
Potansiyel Enerji Nedir?
Potansiyel enerji cisimlerin durumları nedeni ile iş yapabilecek halde olmalarıdır. Bir cismin sahip olabileceği enerji enerji türüdür. Maddelerde özellikle zeminden yükseklikte ve kütlesi ile ilgili olan enerjileri ifade eder. Enerji dilinde de bu enerjiye potansiyel enerji denir.
Kimyasal Enerji Nedir?
Maddelerin tepkime sonucu ortaya çıkardığı enerjiye kimyasal enerji denir. Tepkime sırasında maddede bir takım değişimler oluşmaktadır. Bu değişimlerin sonucunda kimyasal enerji açığa çıkmaktadır.
Nükleer Enerji Nedir?
Nükleer enerji özellikle radyoaktif maddelerin patlaması ile oluşan bir enerji çeşididir.
Manyetik Enerji Nedir?
Elektronların hareketi sayesinde açığa çıkan manyetik kuvvetin neden olduğu enerji türüdür. Dünyanın kendi manyetik enerjisi olduğu gibi günlük yaşamımızda kullandığımız mıknatıslar bu türe örnektir. Mıknatısların itme ve çekme kuvveti vardır. Mıknatısı oluşturan atomlardaki elektronlar aynı yönde dönecek şekilde dizilmiştir. Bazı metaller bu özelliklerinden dolayı mıknatıslardan etkilenir ve mıknatıslanabilirler.
Isı Enerjisi Nedir?
Cisimlerin sıcaklıkları yüzünden sahip olduğu enerjidir. Sıcaklığı yüksek veya düşük bütün maddeler ısı enerjisine sahiptir. Isı enerjisi için termal enerjisi kavramı da kullanılmaktadır. Cisimde yer alan moleküllerin etkileşimleri sonucunda enerji çıkar. Bu enerjiye ısı enerjisi denir.
Işık Enerjisi Nedir?
Işık enerjisi karanlık ortamı aydınlatan bir enerji çeşididir. Yanan odun, ampul, güneş, lamba vb. şeyler bir şekilde sahip oldukları enerjinin bir kısmını ışık enerjisine çevirir.
Ses Enerjisi Nedir?
Bir maddenin salınımı veya titreşiminden meydana gelen enerji türüne ses enerjisi denir. Ses enerjisi, titreşim veya maddenin bozulması ile ilişkili bir enerji şeklidir. Maddesel ortamda titreşim ile aktarılan ses de bir enerjidir. Doğru şekilde kullanıldığında çeşitli işlere dönüştürülebilir.
Elektrik Enerjisi Nedir?
Potansiyel enerjinin elektrik yüklü enerjisinin tekrardan üretilmesine elektrik enerjisi denilmektedir. Elektrik enerjisi dünyadaki en çok kullanılan enerji çeşididir. Gündelik hayatımızda da en sık kullandığımız enerji türüdür.
Elektrik enerjisi ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için bu sayfayı ziyaret edebilirsiniz.
Elektromanyetik Işınım Enerjisi Nedir?
Enerji çeşitlerinden bir tanesidir. Elektromıknatıssal ışınlardan elde edilir. Bu enerji türüne elektromanyetik ışınım enerjisi denir. EMI olarak kısaltılmaktadır.
Enerji Birimleri Nelerdir?
Enerji birimleri oldukça çeşitlidir. Bu enerjiyi ölçmek için kullanılan birimler de oldukça çeşitlidir. Kullanıldığı yere göre farklı şekillerde ölçülen enerji ölçüm birimleri:
Newton metre: Adını bilim adamı Isaac Newton’dan almıştır. Newton, kütlesi 1 kg olan cismin saniyedeki hızını her saniye bir metre daha artırmak için uygulanması gereken kuvvet miktarını ölçmek için kullanılır. Bu kuvvet aracılığıyla cisme aktarılan enerjinin ölçü birimi ise newton metre’dir. Bir newton metre, bir joule’e eşittir.
Joule: Uluslararası Birimler Sistemi’nde yer alan ve İngiliz James Prescott Joule’den adını alan ölçü birimidir. Joule ölçü birimi, bir cisme 1 metre boyunca 1 newton kuvvet ile aktarılan enerjidir. Pek çok farklı enerji birimi joule’e dönüştürülerek hesaplama yapılabilir.
Kalori: Isı enerjisini ölçmek için kullanılır. Kalori 1 gram suyun sıcaklığını 1 °C artırmak için gereken enerji miktarıdır.
British Thermal Unit: Kaloriye benzer bir hesaplamayı İngiliz ölçü birimleri ile yapmayı sağlar. Bir litre suyun sıcaklığını 63° fahrenheit’ tan 64 fahrenheit’a çıkartmak için gereken enerjiye karşılık gelir. Isıtma cihazları ve klimalarda sık karşılaşılan kısaltması BTU’ dur.
Watt saat: Adını buhar makinesi mucidi James Watt’tan almıştır. Watt, enerji dönüşüm oranını ölçen bir güç birimidir. Güç birim zamanda harcanan enerji miktarıdır ve joule bölü saniye olarak tanımlanır. Elektrik enerjisi tüketiminde kilowat kullanılır. Kilowatt saat ise 1.000 watt gücündeki bir cihazın 1 saatte harcadığı enerjiyi tarif eder.
Elektronvolt: Ağırlıklı olarak parçacık fiziğinde kullanılır. Bir elektronun bir voltluk elektrostatik potansiyel EE gerilim farkında yol alarak kazandığı kinetik enerji miktarıdır.
Erg: 1 gramlık bir kütlenin hızını bir saniyede bir santimetre artırmaya yarayan enerji miktarını ölçmek için kullanılır. Yunanca “iş” anlamına gelen ergon sözcüğünden türemiştir.
Enerji Kaynakları Nelerdir?
Enerji kaynakları yenilenebilir enerji ve yenilenemez enerji olarak ikiye ayrılmaktadır. Yenilenebilir enerji güneşten ve rüzgardan elde edilen bir enerji türüdür. Devamlı olarak tekrar eden bir enerji türüdür. Bundan dolayı yenilenebilir enerji adı verilmiştir. Yenilenemez enerji çeşitleri ise fosil yakıtlardır.
Örnek olarak arabalar için kullanılan petrol yakıtları bir yenilenemez enerji kaynağıdır. Yenilenemez enerji kaynağı denmesinin nedeni enerjinin bir ömrü olmasıdır. Belirli bir zaman sonra bu enerji kaynağı da yok olacaktır. Günümüzde ki nükleer enerji de yine yenilenemez enerji kaynakları içerisinde değerlendirilir. Fosil yakıtlar en büyük örnektir.
Enerji verimliliğini arttırmak için enerji kaynaklarından faydalanılır.
Ülkemizde yenilenebilir enerji kaynakları nelerdir?
- Rüzgar Enerjisi
- Güneş Enerjisi
- Hidrolik (Hidroelektrik) Enerjisi
- Gel-git Enerjisi
- Jeotermal Enerji
- Hidrojen Enerjisi
- Biyokütle Enerjisi
- Dalga Enerjisi
Yenilemeyen enerji kaynakları fosil yakıtlardır.
- Petrol
- Kömür
- Doğalgaz
- Nükleer enerji
Bir yanıt yazın