Jeneratör Bakımı

Jeneratör Bakımı: Jeneratör, elektrik enerjisi kesildiği zaman veya elektrik enerjisinin olmadığı yerlerde  devreye girer ve  enerji gereksinimlerini karşılar.

Jeneratör; elektrik üreten ve onu döndüren motordan meydana gelir. Hangi sebeple olursa olsun jeneratörler arızalanabilir. Bu arızalar elektrik sisteminde ve motorda eksikliklerden veya yanlış kullanımdan dolayı oluşabilir. Jeneratörü doğru kullanarak, arızalanan  jeneratörlerin iç ve dış kontrolleri servis tarafından yapılarak jeneratör tamiri yapılır. Elektrik kesintileri her an için olabilir. Elektrik kesintisi uzun saatler alabilir. Bu arada  enerjinin geri gelme süresi uzarsa maddi zararlara neden olabilir.

Böyle bir durumda bir jeneratör varsa devreye girer, zaman  kaybetmeden çalışır ve enerji ihtiyacını giderir. Jeneratörler her an elektrik kesilecekmiş gibi bu kesintilere hazır durumda beklemelidir. Bunun için de jeneratör bakım sözleşmesi doğrultusunda jeneratör bakımı, periyodik bakım formu düzenlenerek yapılmalıdır.

Jeneratörler; bakım onarım sözleşmesi gereğince jeneratör servisi tarafından; aylık ve yıllık jeneratör periyodik bakım yapılmalıdır.
Aylık bakım,  jeneratörün eksiksiz olarak hazır beklemesini sağlar.
Yıllık bakım, jeneratörün çalışması sırasında güvenli şekilde çalışmasını sağlar.

Jeneratör Periyodik Bakım

Jeneratör bakım; dizel jenerator, benzinli jeneratör, doğalgazlı jeneratör için geçerlidir.

Jeneratör Bakımı Nasıl Yapılır?

• Elektrik jeneratörü dönerken, kolay dönmesine bakmak gerekir.
• Jeneratörün etiket değerine bakılarak akım, gerilim, güç değerleri okunur. Aksi bir durum olup olmadığına bakılır.
• Etiket bağlantı şekli elektrik tablosu açılarak karşılaştırma yapılır. Ölçü aletleri ile bobin sargı uçları kontrol edilerek kısa devre ve gövdeye elektrik kaçağı olup olmadığına bakılır.
• Jeneratör de kablo bağlantı ve ek yerleri iyice sıkıştırılarak arıza oluşmaması sağlanmaya çalışılır.

Jeneratör Günlük Bakımı

• Jeneratör motoru soğutma suyu seviyesinin kontrolü  yapılır.
• Jeneratör motoru yağ seviyesinin kontrolü yapılır.
• Jeneratör motoru tankının içinde bakılarak yeteri kadar mazot olup olmadığının kontrolü yapılır.

Haftalık Bakım

• Akülerin kontrolü yapılır.
• Motorda soğutma suyu, yağ ve mazot kaçağı kontrolleri yapılır.
• Dizel grubu,  dış temizliği yapılır.
• Jenarotor 30 dakika gibi bir süre boşta çalıştırılır.

Aylık  Bakım

Bu jeneratörlerin, genel olarak temizliği yapılır. Öncelikle jeneratör 15 dakika boşta çalıştırılarak izlenir. Sanki arıza varmış gibi arızalar oluşturularak alarm sistemlerinin kontrolleri yapılır. Yağ, su ve mazot kaçağı varsa giderilir.

• Akü (akümülatör)
• Akü şarj ünitesi
• Kaçak kontrolleri
• Filtrelerin kontrolü
• Hortum kelepçeleri
• Elektrik tesisatı ve kablo bağlantı noktaları
• Üretilen voltaj değeri
• Titreşim
• Antifriz durumu
• Egzost
• Kayışların durumu
• Çalışma saati tespiti
• Koruma emniyet ve alarm sistemi
• Yüklenme oranı
• Yakıt seviyesi ve depo temizliği
• Soğutma sistemi ( soğutma suyu seviyesi, hava giriş çıkış yolları ve radyatör)
• Jeneratör motoru devir sayısı
• Jeneratör motoru yağı seviyesi
• Jeneratör motoru bloğu ısıtıcısı
• Jeneratör motoru marşlama sistemleri

 3 Aylık Bakım 

• Karter havalandırma filtresi temizlenir.
• Hava filtresi temizlenir.
• V kayışlarının kontrolü yapılarak, eğer eskiyen ve yıprananlar varsa değiştirilir.
• Ön filtresi temizlenir.
• İnce filtresinin kontrolü yapılır, tortu vb. varsa temizlenir.
• Yakıt sisteminin havası alınır.

6 Aylık Bakım

• Jeneratör 100 saat kadar çalışmışsa,
• Motorun  yağı değiştirilir.
• Yağ filtresinin parçaları değiştirilir.
• Yakıt filtresinin parçaları değiştirilir.
• Jeneratör 100 saatten az çalışmışsa,
• Karter havalandırma filtresinin,
• V kayışlarının kontrolü yapılır.
• Regülatör yağ seviyeleri ile mazot pompasının kontrolü yapılır.

Genel Yıllık Bakım

• Sibop ayarları yapılır.
• Enjektör bakım ayarları yapılır.
• Marş motoru ve jeneratör kontrolü yapılır.
• Radyatör peteklerinin dıştan kontrolü yapılır.
• Soğutma suyu seviyesinin kontrolü yapılır, termostat sökülür ve kontrolü yapılır.
• İkinci defa yağ değişiminde yağ filtreleri değiştirilir.

Sargıların Kontrolü

Sargıların testi yapılırken katalog değerlerine bakılarak ana stator ve rotorun dirençleri ile ikaz motorunun rotor ve statorunun direnç değerleri ölçülerek karşılaştırma yapılır. Meger ölçü aletiyle yalıtkanlık testi yapılarak gövdeye kaçak olup olmadığına bakılır. 1 Megaohm değer olması gereklidir. Bu ölçüme 500 Volt AC uygulanır. Bu işlem sırasında kablo ünitesi uçları sökülerek boşa alınmalıdır.

Rulman

Rulmanlar (yataklı bilyeler) jeneratörler de en fazla kullanılan bir elemandır. Gürültülü çalışmalarının haricinde sakınca oluşturmazlar. Çok değişik özellik ve tiplerde imal edilirler. Jeneratörler de rulmanlar takılıp veya çıkartılırken dikkate alınması gereken mil ve kapak yuvalarının belli tolerans oranlarında yapılması lazımdır. Üzerinde etiketi olmayan rulmanların kapakların iç, dış çapları ve eni ölçülerek rulman serileri bulunur. Jeneratör rulmanları 70-80° özel cihazlarda ısıtılarak el presleri ile rotor miline yerleştirilir. Sökülürken çektirme denilen mekanik cihaz kullanılır. Rulmanlar ısıya dayanıklı özel gres yağları ile periyodik bakım olarak işletme talimatnamesine uyularak bakım yağlamaları yapılır.

Jeneratör Sesli Çalışırsa 

• Önce jeneratör üzerindeki yüke bakılarak yükün dengelenmesi sağlanır.
• Gevşek olan parçalar varsa sıkıştırılarak giderilir.
• Motor saplamasının veya kapakları tutan vidaların sıkıştırılarak kontrolü yapılır.
• Jeneratörün rotor hava aralığının düzgünlüğüne bakılarak, motor milinin eğriliği, yatakların aşınmış veya gevşek olmaları kontrol edilir.

Aşırı Isınma

• Jeneratörler de aşırı ısınma varsa yük fazla yüklenmiştir. Gösterme cihazlarına bakılarak etiket değerleri ile karşılaştırma yapılır ve denge sağlanır.
• Jeneratör hattının sigortasına bakılır, sigorta atmış ise değişim yapılır.
• Havalandırma kanalında ki soğutma sistemine bakılarak temizliği yapılır.
• Jeneratör stator sargısı kontrol edilir. Kısa devre kopukluk varsa bobin değiştirilerek arıza giderilir.
• Rulman yataklarında gevşeklik aşınma varsa onarımı yapılır ve temizlenir.

Jeneratörlerde Çıkış Gerilimi Yoksa

• Jeneratör gövdesinde kopukluk veya kısa devre varsa bobinlerin değişimi yapılır.
• Jeneratör rotorunda kısa devre ve kopukluk varsa bobin değişimi yapılır.
• Rotorda bakır lamalar arasında kısa devre varsa megerle kontrol edilerek arasındaki yalıtkanlık sağlanır. Nem varsa yine megerle kontrol edilerek kurutulması sağlanır.
• Jeneratörün rotor bakır lamalarında uyartım gerilimi yok ise, elektrik sigortası kontrol edilir veya kablo kontrolü yapılarak gerekiyorsa değişim yapılır.

Çıkış Gerilimi Normal Değilse

• Fırçalar yeniden elden geçirilir. Bakır bilezikler iyice temizlenir.
• Bütün kutup bağlantıları kontrol edilir. Tekrar sıkılır.
• Hız regülatörü ayarı yanlış olabilir. Voltmetre yanlış gösterebilir. Hız regülatörü yeniden ayarlanır.

Çıkış Gerilimi Çok Yüksek İse

• Jeneratör hızı fazla ise regülatör ile ayarlanarak normale gelmesi sağlanır.
• Uyartım gerilimi fazla ise, gerilim regülatörü ile ayarlanır.
• Sargı ucunun üçgen bağlı uçları kontrol edilerek, bir ucu kopuk olabilir. Arızalı olan kısım değiştirilir veya tamir edilir.

Frekans Dalgalı İse

• Dalgalı bir hız var ise, regülatör ile ayarlanır.
• Uyartım akımı dalgalı ise, kayış gerginliğine veya uyartım dinamosu ayarına bakılır.

Voltaj Yükselip Alçalıyorsa

• Dışarıda bulunan dirençler yeniden gözden geçirilir ve ayarları yapılır.
• Gerilimi ayarlanan regülatör kontaklarına bakılarak temizliği yapılır.

Stator Sargısı Fazla Isındığında

• Statorda alan sargısında arıza varsa bobin değiştirilerek arıza giderilir.
• Uyartım regulatöründen, uyartım akımı fazla ise ayarı yapılır.
• Statoru soğutan hava kanalları tıkalı olabilir, temizlenir.

Bazı Noktada Statorda Fazla Isı Varsa

• Sargılardan bir tanesinde kısa devre olabilir. Kontrol edilir bozuksa değiştirilir.
• Jeneratörün rotor mili eksenden kaçmış olabilir. Milin eğriliğine, rulman yataklarının aşınmasına bakılır.
• Jeneratör sargıları dengesiz bağlanmış olabilir, dengelenir.
• Jeneratör sargıları gevşek olabilir, sıkıştırılır.
• Jeneratörün fazları yanlış bağlanmış olabilir, faz sırası tekrar kontrol edilir.

Jeneratöre Dokunduğumuzda Gövde Çarpıyorsa

• Jeneratörün alan sargısının bağlantısı ters bağlanmıştır, polarizasyonuna bakılarak kontrolü yapılır.
• Jeneratördeki alan bobini topraklanmış olabilir. Gövde topraklama bağlantısının kontrolü yapılır, bir problem varsa bobin tamiratı yapılır veya değiştirilir.
• Rotor bobinleri gövdeye kaçak yapmış olabilir bağlantılar kontrol edilerek arıza giderilir.

Jeneratör Firmaları; Emsa jeneratör, Aksa jeneratör, Alimar jeneratör, IDEA jeneratör, Kürkçüoğlu jeneratör, Mitsubishi jeneratör, STH jeneratör, Serka jeneratör, Tmg Honda jeneratör, Teksan jeneratör, Çukurova jeneratör, Armak jeneratör, vb gibi.

Jeneratör Fiyatları; benzinli jeneratör veya dizel jeneratör olarak gücüne, jeneratör markaları, modeline göre jeneratör imalatı yapan firmalar tarafından belirlenmektedir.