Mıknatıs Çeşitleri Nelerdir? 

Mıknatıs nedir: Demir, nikel, kobalt gibi metalleri çekme özelliği gösteren cisimlere mıknatıs denir. Cisimlerin bu özelliğine de mıknatıslık denir. Mıknatıslanma özelliği maddeler için ayırt edici özelliktir.

Mıknatısın çekim alanı mıknatısın büyüklüğüne bağlı olarak değişik uzaklıklardaki metalleri çekebilir. Bir mıknatısın etkisini gösterebildiği bölgeye mıknatısın çekim alanı veya manyetik alan denir. Her mıknatısın belirli bir çekim alanı vardır. Mıknatıs (magnet) büyüdükçe çekim alanı da büyür.

Mıknatıslar, bazı özel özelliklere sahiptir. Bundan dolayı mıknatıslar çeşitli endüstriyel amaçlar için kullanılır. Mıknatıslar, farklı elementlerden yapılmıştır. Manyetizma özelliklerine dayanarak mıknatıslar parçalanabilir. Her bir mıknatıs kendi özel özelliklerini taşır.  Üç farklı tipte kategorize edilebilir.

• Doğal mıknatıs
• Yapay mıknatıs
• Elektromıknatıs

Doğal Mıknatıs

Doğal mıknatıs nedir? Mıknatıslandıktan sonra manyetik özelliklerini koruyabilen mıknatıs türleridir. Doğada oluşan ve taş olarak bulunan mıknatıslara doğal mıknatıs denir.  Doğal mıknatıslar kaya gibidir. Kullandığımız mıknatısların tamamı yapay yani insanlar tarafından üretilen mıknatıslardır.

Nikel, kobalt, demir oda sıcaklığında  ferromanyetik özellik gösterirler. Doğal mıknatıslar, mıknatıs taşı gibi tabiatta mıknatıslanmış durumda bulunan cisimlerdir. Ayrıca Alnico, NdFeB, Sm-Co, Sm-Fe mıknatıslar gibi yapay olarak hazırlanmış alaşımlar da olabilir.

 

Alnico

Alnico ismi, içerdiği üç ana öğenin her birinin ilk iki harfinden türetilmiştir. Bu mıknatıs kolayca manyetikliği giderilebilir.

Mıknatıs yapımında kullanılan en önemli malzemeden birisi alnicodur. Alnico, kobalt (%30-35), nikel (%15) ve alüminyumdan (%8)  meydana gelen bir maddedir. Platin kobalt alaşımları genellikle saat endüstrisinde kullanılır.

Neodimyum Demir Bor (NdFeB)

Bu tip mıknatısın çok yüksek bir zorlayıcı kuvvete sahip olduğu bilinir. Nadir toprak manyetik malzemeden oluşur. Mıknatısın ürün yelpazesi bile 50 MGOe’ ye kadar son derece yüksektir.

Samaryum Kobalt (SmCo)

Manyetikliği gidermek çok zor olan mıknatıs türüdür. Bu mıknatısın, sıcaklığa ve oksidasyona karşı yüksek direnç gücü vardır.

Seramik veya Ferrit 

Bu tip mıknatıs esas olarak sinterlenmiş demir oksit ve stronsiyum karbonat veya baryumdan oluşur. Çoğunlukla ucuzdur. Bundan dolayı presleme veya sinterleme işlemi ile kolayca üretilebilirler.

Yapay Mıknatıs

Gerçekte mıknatıs olmadıkları halde sonradan mıknatıslık özelliği kazanan maddelere yapay mıknatıs adı verilir. Mıknatıs çeşitlerinden olan günlük hayatta kullandığımız mıknatıslar yapay mıknatıslardır. Yapay mıknatıslar, manyetik alan içinde oldukları sürece kalıcı mıknatıslar gibi davranırlar. Ancak manyetikten çıkarılır çıkarılmaz manyetik niteliklerini kaybeden mıknatıslardır.

Mıknatıs üretimi kullanım alanlarına göre farklı şekil ve büyüklükte yapılmaktadır. Yapay mıknatıs imalatında daha çok çelik ve demirden faydalanılır.

Mıknatısın kuzeyi gösteren ucu N ve güneyi gösteren ucu S ile gösterilir. Mıknatısın zıt kutupları birbirini çekerken, aynı kutupları birbirini iter. Her mıknatısın etrafında manyetik alanı vardır. Mıknatısın manyetik alan kuvvet çizgileri kuzey kutbundan çıkar, güney kutbunda sona erer. Mıknatıslar yapıldığı malzemeye ya da şekline göre adlandırılır. Yapay mıknatıslar çubuk mıknatıs, şerit mıknatıs, silindir mıknatıs, iğne mıknatıs, U mıknatıs ve at nalı şeklinde olabilir.

Elektromıknatıs

Mıknatıs çeşitlerinden birisi de elektromıknatıstır. Elektrik akımının etkisi ile mıknatısın özelliklerini gösterebilen magnetik maddelere elektromıknatıs denir. Elektromıknatıslar, yalıtılmış ince kabloların ham demire sarılıp, kablolardan akım geçirilmesiyle meydana gelir. Elektromıknatıslar esas olarak, içinden elektrik akımı geçtiğinde mıknatıs görevi gören sargılardır. Bir elektromıknatısın gücü, sadece elektrik akımının yönünü ve gücünü değiştirerek kolayca değiştirilebilir.

Elektromıknatıslar…………. detaylı bilgi için tıklayınız.

Çubuk Mıknatıs

Çubuk mıknatıslar neodyum mıknatıs ve seramik mıknatısların, paslanmaz çelik boru içine dizilmesiyle oluşur. Bundan dolayı çubuk veya bar mıknatıslar adını almışlardır. Kullanıldığı yere göre istenilen ölçüde yapılabilir. Ayrıca isteğe göre her iki ucu da kapatılabilir, bağlantı uçları açılabilir veya saplama yapılabilir.

Çubuk mıknatıslar; kanal, boru, boşaltım kovanları gibi alanın dar olduğu yerlere tek veya çok barlı olarak tasarlanmaktadır. Mıknatısın cinsi ve şekli, bar sayısı, ürünün akış kapasitesi, uygulama yeri, demir içeren maddelerin yoğunluğuna ve temizliğine göre değişir.

Neodyum Mıknatıs

Neodyum mıknatıslar süper mıknatıslar olup güçlü çekim alanları vardır. Neodymium mıknatıslar küçük olmalarına rağmen çok daha fazla manyetik alan meydana getirirler (yani güçlüdürler.)

Manyetik özellikleri olan neodyum mıknatıslar en güçlü manyetik materyaldir. Neodymium (Neodyum) mıknatıslar dünyada mıknatıs en güçlüsü olarak bilinir. Neodim mıknatıslar günümüzde çok gelişmiş uygulamalarda kullanılmaktadır.

Neodyum mıknatıslar güçlü ve uzun ömürlüdür.  Kolay kolay özelliğini yitirmezler. Ancak  yüksek derecedeki ısıya tabi tutulursa çekim özelliğini kaybederler. N35 kalitesindeki neodyum mıknatıslar 80° de,  N52 kalitesinde olanlar ise daha yüksek derecede özelliklerini kaybederler.  Mıknatıs kullanacağınız yerde 80° den yüksek ısı var ise dikkat edilmelidir. Sonra mıknatısın bütün çekim gücü yok olabilir.

Küp, silindir, blok, disk ve özel çeşitli şekillerde üretimi yapılmaktadır. Kullanım alanına göre farklı kaplamalar yapılır. (Nikel, çinko, epoksi, kalay, krom, gümüş, altın).

Neodyum mıknatısların kullanım alanı

• Ferrit, Alniko ve SMco gibi otomobil endüstrisi, elektrik motorları,
• Petrokimya endüstrisi ve manyetik sağlık ürünleri gibi çok çeşitli kullanım alanları vardır.

Mıknatıs Fiyatları

Mıknatıs firmaları tarafından, mıknatıs imalatı kullanım alanlarına göre farklı şekil ve büyüklükte yapılmaktadır. Yapay mıknatıs fiyatları kullanım alanlarına ve mıknatıs çeşitlerine göre değişmektedir.