Pneumatic actuator kontrol sistemine bağlı olarak vanaların uzaktan kontrolünü sağlamaktadır. Sağlam ve küçük hacimli dizaynları (desing) proseslerde birçok avantaj sağlamaktadır. Herhangi bir akışkanın (su, hava, gaz vb) akış yönünü açıp kapayan veya yönünü değiştiren vanalardır. Bu vanaların elektrik motorlu olanları olduğu gibi genel olarak basınçlı hava ile çalışırlar. Bu çalışma tek girişli veya çift girişli olabilir.
- Tek Etkili Yay Geri Dönüşlü (Normalde Kapalı – Normalde Açık), Çift Etkili (Hava-Hava) Standart Saat Yönünde Çalışma Tek girişli çift girişli olabilir.
- Limit Switches (Namur) Solenoid Vanalar, Pozisyonerler selenoid valf çıkışları aktüatöre bağlanır. Valf enerjilendiği zaman hava çıkışları yön değiştirerek aktüatörü kontrol eder.
- Çeyrek Dönüşlü Vanaların (kelebek vana, küresel vana vs) Otomasyonu ile ilgili Tüm Uygulamalarda kullanılabilir.
Bir pneumatic actuator temel olarak valf (valve), bir piston, bir silindirden meydana gelir. Piston, bir diyafram veya silindirin üst kısmındaki havayı tutan ve basınçlı havayı aşağıya doğru diyaframa ileten ve actuatore bağlanan valf gövdesini hareket ettiren sızdırmazlık sağlayan parça salmastra ile kaplanır. Pnömatik aktüatörler de gerekli harekete göre üst veya altta giriş sinyali için bir bağlantı ucu vardır. Valfin çalışması için alçak basınç ve genel olarak ikili veya üçlü giriş kuvveti gerekir. Büyük boyutlu pistonlarda çıkış basıncı büyük olabilir. Hava basıncının az olduğu ortamlarda büyük piston kullanmak daha iyidir. 100 kPa (kilopaskal) lık bir basınç ile küçük bir otomobil kaldırılabilir. Bunu yapmak için de küçük bir valf yeterlidir.
Pneumatic Actuator Çalışma Prensibi
Valf giriş basıncına “kontrol sinyali” denir. Bu sinyal, basınç sensörü gibi ölçüm cihazlarından gelir. Her bir valfin set pointi (referans değeri) farklıdır. Normal standart bir sinyal 20-100 kPa dır. Örneğin, basınçlı kazandaki basınç değerini sabit tutmak için bir valf kullanılabilir. Basınç transmitteri (verici) kazandaki basınç değerini alır ve onu 20-100 kPa ile bir sinyal olarak iletir. 20 kPa basınç olmadığı,100 kPa ise kazanın basıncının üst setpoint’ e ulaştığı anlamına gelir. Bu değerler transmitterin kalibrasyon ayarları ile değiştirilebilir. Kazandaki basıncın yükselmesinde transmitterin çıkışı arttırır. Basınçtaki bu artış valfa gönderilir ve valf kapanır. Buna doğrudan etkili süreç denir.
- Ters saat yönünde hareket (TSY): B kanalına sağlanan hava, mili saat yönünün ters yönünde döndürerek iki pistonu dışarı doğru iter, bu sırada, actuatorün her iki kenarlarındaki hava, açık olan A kanalından boşaltılır.
- Saat Yönünde Hareket (SY): A kanalına sağlanan hava mili saat yönü istikametinde döndürerek 2 pistonu içe doğru iter, bu sırada iki pistonun arasındaki hava açık olan B kanalından boşaltılır.
Actuatorlar için; Az hava tüketimi, akımsız çalışma, yüksek performans, kolay bakım ve ring değişimi, kompakt model, geniş aralıklı tork değerleri, özel tasarım ve aksesuar seçenekleri seçim kriterlerini meydana getirmektedir.
Pneumatic actuator seçimi yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli detay beraber çalışacağı vana ve hattın basınç değerlerine en uygun optimal tork değerini belirlemektir. Tasarımında sürekli konum göstergesi ile üç boyutlu uzaktan kolay seçilebilen gösterge actuator konumunun rahat bir şekilde gözlenmesine imkan sağlar.
Tasarım özellikleri
Gövde: ASTM6005 kalite alüminyum extrusion (ekstrüzyon) gövdeler çalışma ortamında meydana gelebilecek kimyasal buharlaşmaya ve korozyona karşı maksimum koruma sağlayan ve çalışma ömrünü uzatan sert doğal oksit tabakasının kalınlığını arttırmak için kullanılan bir elektrolitik passivation işlemi anodize kaplanmaktadır.
Kapak: Alüminyum enjeksiyon kapaklar çalışma ortamında meydana gelebilecek kimyasal buharlaşmaya ve korozyona karşı fırın toz epoxy veya toz polyester ile kaplanmaktadır. Aşırı korozif (corrosive) ortamlar için nikel ve PTFE (polytetrafluoroethylene) teflon kaplama optional (opsiyonel) olarak sunulmaktadır.
Piston: Alüminyum enjeksiyon pistonlar çalışma ömürleri boyunca deformasyona uğramamaları için sert anodize ile kaplanmaktadır. Simetrik pistonların pozisyonları karşı yönde değiştirilerek, tersi yönünde actuator çalışma hareketi elde edilebilir.
Çalışma açısı ayarlayıcı (limit stop): yeni tasarımların temel özelliği, standart 90° de çalışan actuatorlarda her iki yönde birbirinden bağımsız ± 5° pozisyon ayar cıvataları (bolt) çalışma pozisyonu kolay bir şekilde yeniden ayarlanabilir. Bu durum vana milinde meydana gelebilecek burkulma veya diğer özel durumlar için actuatorün çalışma pozisyonunun kolay bir şekilde yeniden ayarlanabilmesine imkan sağlar. 0-90° ayarlanabilir limit stoplu tipleri isteğe bağlı, seçmeli (optional) olarak vardır.
Ön yüklemeli yaylar: Ön yüklemeli yaylar, korozyona karşı kaplanmış olup kartuş tipi tasarımları ile standart tek ve çift etkili actuatore uygun kapaklara kolay bir şekilde eklenebilirler. ProAir 200 serisi pnömatik actuatorler yay ilavesi ile kolaylıkla çift etkili tipten tek etkili tipe dönüştürülebilirler.
Yataklar: uzun ömürlü ve düşük sürtünmeli malzemelerden üretilen yataklama elemanları actuatorlerin çalışma ömürlerini uzatırlar. Yataklama elemanları gereksinim durumunda rahatlıkla değiştirilebilirler.
Sızdırmazlık elemanları (O-Ring); (Nitril) NBR O-Ringler standart çalışma sıcaklıklarında yüksek performance gösterir ve actuatorlerin problemsiz çalışmasına imkan sağlar. Malzeme seçenekleri; kullanım amacına ve yerine göre yüksek sıcaklıklar için (FKM) Viton Fluorocarbon, yüksek performanslı bir kauçuk, düşük sıcaklıklar için silikon kauçuk, veya EPDM kauçuk (rubber) malzemeden üretilen sızdırmazlık elemanları isteğe bağlı olarak hazırlanmakta ve kullanılmaktadır.
Bir cevap yazın