3 Fazlı Asenkron Motorlar Yapısı ve Özellikleri
3 Fazlı asenkron motorlar: Stator ve rotor olmak üzere iki temel bileşenden oluşur. Stator (endüktör) motorun sabit parçasını oluşturur. Bu parçanın iç kısmında emaye izoleli bakır telden yapılan sarımlar bulunur. 3 fazlı asenkron motorların statorlarında her 3 faz için birer ayrı sargı bulunur. Sarımların fonksiyonu AC enerji uygulandığında manyetik alan oluşturarak rotorun dönmesini sağlar.
Rotor ise motorun dönen parçasıdır. İnce çelik sacların üst üste paketlenmesi ile meydana gelir. Rotorun, stator manyetik alanının etkisi ile ikinci bir manyetik alan meydana getirebilmesi için gövdesi üzerine oyuklar açılır. Açılan oyuklara alüminyum çubuklar veya sargılar konulmuştur.
Bilezikli asenkron motorların rotorlarında sargı vardır. Sincap kafesli asenkron motorların rotorunda ise kısa devre edilmiş baralar bulunur. Endüstriyel uygulamalarda sincap kafesli asenkron motorlar kullanılır. Elektrik motor çeşitleri arasında en çok kullanılan asenkron motorlardır.
Bu motorların kullanılma oranı % 90′ lar civarındadır. Genellikle iş tezgahlarında 3 fazlı asenkron motorlar kullanılır. Bu motorların yapılışları basit, işletilmesi ve tamirleri kolaydır. Her elektrik motorunda bulunan yatak, kapak, mil, taşıma kancası ve bağlantı klemensi gibi yardımcı parçaları vardır.
Asenkron Motor Çalışma Prensibi
Bu motorların stator sargılarına 3 fazlı alternatif bir gerilim uygulandığında döner bir manyetik alan oluşur. Bu alan, manyetik alan içerisinde duran kısa devre çubuklarını keser ve rotor üzerinde bir gerilim indükler. İndüklenen bu gerilimin oluşturduğu kısa devre akımları rotor üzerinde rotor manyetik alanını oluşturur.
Rotor manyetik alanı ile stator manyetik alanının birbirini etkilemesi sonucu bir döndürme momenti oluşur. Oluşan bu moment ile rotor, döner alan yönünde dönmeye başlar. Rotor, senkron devirle dönerse stator alanı rotor kısa devre çubukları ile aynı doğrultuda olur. Bu durumda çubuklar alan tarafından kesilmez ve rotor çubuklarında bir gerilim indüklenmez. Dolayısıyla herhangi bir döndürme momenti oluşmayacağı için rotor dönmez.
3 Fazlı Motor Etiket Bilgileri
Sanayide kullanılan 3 fazlı asenkron motor ve bir fazlı asenkron motor özellikleri gövdeye konan bilgi etiketlerinde yazılıdır. Motor gövdelerinin üzerinde alüminyumdan yapılmış dikdörtgen şeklinde etiket bulunur. Şekilde 3 fazlı asenkron motor için etiket üzerine silinmeyecek şekilde şu bilgiler yazılır:
3 Fazlı Asenkron Motor Bağlantı Klemensi
3 fazlı asenkron motorların statoruna yapılan sarımların uçları klemens kutusuna (bağlantı terminali) çıkarılır. Klemens kutusu dışarıdan gelen besleme uçlarının kolay bir şekilde bağlanmasını sağlayacak gibi düzenlenir. Klemens kutusunda bulunan harflerin anlamları;
- R Fazı İçin: Giriş ucu: U, Çıkış ucu: X
- S Fazı İçin: Giriş ucu: V, Çıkış ucu: Y
- T Fazı İçin: Giriş ucu: W, Çıkış ucu: Z harfleriyle gösterilir.
3 fazlı asenkron motor, klemens kutusunda altı adet uç vardır. Bu uçlar motorun gücüne göre yıldız veya üçgen şeklinde bağlandıktan sonra R – S – T ile besleme yapılır. Yıldız veya üçgen bağlantısı yapılmayan 3 fazlı asenkron motor kesinlikle çalışmaz.
3 Fazlı Asenkron Motor Devir Yönünün Değiştirilmesi
3 fazlı asenkron motor devir yönünü değiştirmek kolaydır. Motora uygulanan R-S-T fazlarından herhangi ikisinin yeri şekildeki gibi değiştirildiği zaman stator sargılarının oluşturduğu manyetik alanın dönüş yönü değişir. Rotor önceki dönüş yönünün tersinde hareket etmeye başlar.
Senkron ve asenkron devir arasındaki devir farkı
Rotor devri döner alan devrinden azdır. Stator döner alan devrine senkron devir (ns), rotor devrine asenkron devir (nr) adı verilir. Senkron devir ve asenkron devir arasındaki devir farkına ise kayma (s) denir.
Statorun toplam kutup sayısı 2P, çift kutup sayısı P ve uygulanan gerilimin frekansı f ise bir asenkron motorun senkron devir sayısı ns;
ns = 120 . f / 2P d / d yada ns = 60 . f P d/d
Açısal hızı ws = 120 . f / 2f . 2Π 60 rad /s ‘dir.
Kayma hızı = s = ns – nr d / d = ws – wr (rad /s)
Asenkron motorlarda kayma ifadesi yüzde olarak; s = ns – nr / ns = ws – wr / ws olur.
behzad der ki
Çok teşekkür ederim ben irandan takib etdim sizin siteni ve yazdıklarınızı begendim
admin der ki
İlginize teşekkürler
erol der ki
Çok faydalı bilgiler biraz da görsel olsa daha iyi olurdu ama yinede çok saol 🙂
ahmet der ki
3 fazın yerini değiştirirsek neden devir yönü değişmez?
admin der ki
İki faz değiştiğinde motor yönü değişir. Üç fazı değiştirirsek başladığımız yere dönmüş oluruz.Teknik şemayı çiziniz. Faz yönlerini tek tek değiştiriniz. Dönüş yönünün nasıl değiştiğini daha iyi göreceksiniz.
sezer der ki
1000 devirle donen bır motora kac hz gırdıgını hangi formulle buluruz
admin der ki
3 Fazlı Asenkron Motorlar yazımızda incelediğinizde formülde bulunan bilinenleri yerine koyarak neticeyi bulabilirsiniz
hasım der ki
3 fazlı motorların sargı ucları yanı evvel ve son ucları nasıl bulunur
admin der ki
Ohmmetre ile bobin uçları bulunur. Öncesi ve sonrası önemli değil. Önemli olan giriş ve çıkış uçlarının birbirine karıştırılmaması ve ayrı tutulmasıdır.
hasım der ki
yardımınız ıcın tesekkurler
hasan der ki
2 adt 3 fazlı motorun start butonunıldıgında basıldıgında 1. motor çalışacak stop butonuna basıldıgında 1.motor duracak 2.motor çalışacak hr iki motor aynı anda çalışmayacak
admin der ki
stop butonu ile start butonu arasına jog butonu kullanınız. 2. motorun kilitleme kontağı olarak jog butonunun ikinci kontağını kullanarak kilitleme yapınız. 1. motoru stop joğ butonuna bas. 2. motor stop, stop butonuna bas.
Doğukan der ki
3 fazli asenkron motorlarda devir sayisi nasil degisir odev nolur yardim edin ?
admin der ki
3 fazli asenkron motorlarda devir sayısı frekans ayarı ile değişir. Motora bağlanan frekans invertir ile istenilen devire ayarlanır. “Asenkron Motorlara Yol Verme Yöntemleri” konu başlığında anlatılmaktadır. Bu konu başlığını inceleyiniz. Frekans Değiştirici (İnvertör ile yol verme) alt başlıkta anlatılmaktadır.
Muro der ki
Hocam 3 Fazlı asenkron motorun eşdeğer devre parametrelerini nasıl elde edebiliriz
admin der ki
Aynı konuda detaylı olarak 3 Fazlı asenkron motorun eşdeğer devre parametrelerini açıkladık.Tekrar inceleyebilirsiniz.
hatice der ki
Hangi 3~Asenkron motorlara yıldız üçgen yolverme işlemi uygulanabilir?
Oğlumun sınav sorusu
admin der ki
3 fazlı 5 KW den yukarı olan motorlar için yıldız üçgen yolverme işlemi uygulanır.
selçuk der ki
3 fazlı asenkron yağ emiş motorları devir yönü hangi yönde olmalıdır
admin der ki
Devir pompasının üstünde dönüş yönünü gösteren ok işareti vardır. Motor da o yönde dönmelidir.
Yusuf der ki
Selam ben bir acemi tedaşdan bıktım asgr ücrtliyim kusura bakmassan 11 kw 50 frks 1460dd- wat marka trifize bunu alternatöre çevirmek istiyorum şuan sıfır sargıları değişirmi bunda 3 fazı sabit kullanmam gerekiyormuş 3 adet klima ve ev gereçleri ocak hariç fırın çamaşır mak kombi ketle ve 1 kw motor çalıştırmak istiyorum bana gerekli olan 9 kw gerisi boş eğer oluyorsa kaç devirde çalıştırmam gerekir yardımcı olursan sevinirim kolay gelsin.
admin der ki
“Alternatör Nedir?” başlığı altında sitemizdeki konuyu inceleyiniz. Gerekli olan bilgileri o konuda bulacaksınız.
kenan der ki
selam 22 kw motoru sürücü ile zaman ayarlı sürekli ileri geri çalıştırırsak problem olurmu?
admin der ki
Hayır problem olmaz.
ali ortakaya der ki
bir fazlı asenkrom motora pls ile kumanda edilecektir
Start butonuna basıldıgında motor 30 sn çalışıp 10sn duracak stop buttonuna basılıncaya kadar peryodik olarak çalışıp duracaktır komut listesi ve merdiven diyagramını tasarlayınız
soru şu şekilde lütfen yardımcı olunuz
admin der ki
Yardımcı olurum ama ben çizim yapıp gönderemiyorum.
Cumhur der ki
1 kW gücünde iki motor var.Bir tanesi 2 kutuplu diğeri 4 kutuplu.Ne farkı vardır ikisi arasında ?
admin der ki
2 kutuplu olan 3000 devir/dakika, 4 kutuplu olan 1500 devir/dakikadır. Yani aralarında devir farkı vardır.
muhsin karakurt der ki
kısadevre rotorlu sincap kafesli asenkron motorlara kaç şekilde yol verilir
admin der ki
“Asenkron Motorlara Yol Verme Yöntemleri” başlıklı yazımızı inceleyiniz.