Alternatör Kayışları V Kayışı Ne İşe Yarar?

Alternatör kayışı veya V kayışı motor krank mili kasnağından hareket alır. Aldığı hareketi su pompası, alternatör ve kompresör gibi sistemlere iletir. Bu sayede sistemlerin çalışmasını sağlar.

Alternatör kayışı, vantilatör kayışı, v kayışı ve şarj kayışı gibi pek çok isimle adlandırılır. Bu kayış, otomobilde bir çok parçanın çalışmasını sağlar. Otomobil çalışmaya başladığı andan, motor stop edene kadar geçen sürede sürekli donanımların çalışmasına imkan verir. Alternatör kayışları; motorun yapısı, marka ve modele göre farklı boylarda ve yapılarda kauçuktan imal edilir.

V Kayışı Kontrolü

Krank milinden alınan hareketin diğer sistemlere kayıpsız iletilmesi için kayış gerginliği iyi olması gerekir.

Kayış gerginliğinin kontrolü şu şekilde yapılır.

V Kayışı Ayarı

Pratik olarak normal kayış gerginliği,

Resimde görüldüğü gibi kayış başparmakla basıldığında 10 ile 15 mm kadar esnemelidir. Parmakla basma yeri, kayışın en uzun ve orta yerinden yapılır. Kayış ayarı uygun değilse alternatör gergi tespit somunu ve motora bağlantısını yapan somunlar gevşetilmelidir.

• Esneme Ayarı

Şekildeki gibi alternatör gergi tespit somunu ve motora bağlantısını yapan somunlar tarafından gevşetilir. Ya da kayış gerdirme aparatı tarafından da gevşetilebilir. Bir levye yardımıyla alternatör gövdesi, kayışı gerdirecek şekilde hareket ettirilir. V kayışa normal gerginlik verildiğinde tespit somunları sıkılır.

Kayış esneme miktarı elle ölçülebilir. Ancak bunun dışında şekilde gösterilen kayış gerginliği ölçme aleti ile de daha sağlıklı ölçülebilir.

Kayış alternatöre hareketin iletilmesinde rol oynar. Kayışın esnekliği 1-1.5 cm’den fazla olursa alternatöre hareket iletilemez. Bu durumda alternatör aküyü şarj edemez. Kayış esnekliğinin 1 – 1.5 cm’den az olması yani çok gergin olması da, alternatör yataklarının bozulmasına sebep olur.

V Kayışı Ne İşe Yarar?

V kayışı motorun krank milinden güç alır. Aldığı güçle başta şarj dinamosu (alternatör) olmak üzere hidrolik direksiyon pompası, klima ve su pompasının çalışmasını sağlar. V kayışının bir ömrü vardır. Kayış kopmadan önce bir takım belirtiler gösterir.

Eskimiş V Kayışı Belirtileri

V kayışı esneme yapabilen elastik bir malzemedir. Ancak zamanla bu elastik özelliği azalır. Sertleşmeye başlar, sonucunda V kayışında çatlak, kesik veya hasarlar oluşur. Yıpranmış bir V kayışından rahatsız edici bir ötme sesi gelir.

• Motor Soğukken İlk Çalıştırmada Gelen Ötme Sesi

Araç sabahları ilk çalıştırıldığında bir ötme sesi geliyor, motor biraz çalıştıktan sonra geçiyorsa bu V kayışı sesidir. Çünkü kayış zamanla gevşemiş ve dinamo rulmanı üzerinden kaymaya başlamıştır. Bu kayma sonucu oluşan sürtünmeye bağlı V kayış sesi bir ötme sesi gibi gelir.

• Kayışın Yıpranmış ve Üzerinde Çatlaklar Olması

Alternatör kayışı otomobillerin görülebilen yerindedir. Aracın kaputu açıldığında görülür. Eğer kayış üzerinde deforme, çatlama ve ufak kopmalar varsa kayışı tamamen kopmadan değiştirilir.

V Kayışı Koparsa Ne Olur?

Krank milinin kasnağı, motorun krank miline bir V kayışı ile bağlanmıştır. V kayışı koptuğunda motor çalışmayı durduracaktır. Krank milinin, motorun krank miliyle aynı hızda dönebilmesi için V – kayışına ihtiyacı vardır.

• Akü Lambası Yanar

Eğer V kayışı koparsa akü şarj edilemez. Bu durum gösterge panelindeki akü işareti yanar. Bu işaret araç çalıştığı sürece hiç sönmez.

• Klimanın Çalışmaması

Klima kompresörü çalışmak için gücünü v kayışından alır. Eğer aracın kliması çalışmıyorsa v kayışı kopmuş olabilir. Klima kompresörü kontrol edilir.

• Arabanın Hararet Yapması

Bazı otomobillerde devir daim pompası gücünü v kayışından alır. Devir daim pompası da motordan aldığı sıcak suyu radyatöre iletir. Radyatörden aldığı soğutulmuş suyu ise motora gönderir. Eğer kayış koparsa su motor ile radyatör arasında devir daim yapamaz. Bu durumda araç hararet yapar.

• Hidrolik Direksiyonun Sertleşmesi

Hidrolik direksiyon bulunan otomobillerde direksiyon pompası çalışmak için gücünü v kayışından alır. Araç yolda giderken direksiyon aniden sertleşirse v kayışı kopmuş olabilir.

• Motorun Stop Etmesi

Motor sürüş sırasında eğer şarj kayışı koparsa, aracın çalışması için gerekli olan elektriği aküden alır. Akü de bir otomobili en fazla yarım saat idare edebilir. Akü bittiğinde araç stop eder. Bir daha çalışmaz.

V Kayışı Değişimi Nasıl Yapılır?

V kayışını değiştirmek çok basittir. Motor kaputu açılır. V kayışına ulaşmak için koruma parçaları ve çeşitli kablolar sökülür. Etrafında bulunan çeşitli hortumlar ve parçalar kenara çekilerek çalışma alanı yaratılır. Lastik ve çamurluk davlumbazı sökülür.

Arabanın alt kısmından v kayışına kolay ulaşmak için bir alan yaratılır. Sonra gergi bilyası gevşetilir. V kayışı bulunduğu yerden çıkartılır. Bilyalarda bir sorun olup olmadığı elle kontrol edilir. Ardından yeni V kayış yerine takılır. Sonra elle birkaç tur attırılarak gerginliği kontrol edilir. Daha sonra araç çalıştırılarak son bir kontrol gerçekleştirilir. Kontrol sonrası aracın kabloları ve çeşitli boruları tekrar eski haline getirilir. V kayışı fiyatı pahalı olmamakla birlikte her yerde bulunabilir.