Üç Fazlı Motorların Bir Fazlı Motor Olarak Çalıştırılması

Üç fazlı motorların bir fazlı motor olarak çalıştırılması: Bir fazlı çalıştırılan üç fazlı motor ile bir fazlı motorda akım ve gerilim bağıntıları birbiri ile aynıdır. Bu motorların çalışabilmesi için 380 volt’ luk şebeke gerilimine ihtiyaç vardır. Üç fazlı motor çalıştırmak zorunda kaldığında kondansatör yardımıyla 380 volt çalışan bir motoru da 220 voltta çalıştırabilir.

Üç fazlı bir motorda fazlardan biri kopabilir. Ya da sigortalardan biri devresini açarsa sargı kollarından biri şebekeden ayrılır. Bundan dolayı üç fazlı motor, bir fazlı motorun çalışması konumuna düşer. Sadece enerji tamamen kesildikten sonra tekrar enerji verilirse motor dönmez.

Bunun sebebi, motor iki faza kaldığında sargılardan yalnız tek akımın geçmesidir. Motorun dönebilmesi için aralarında faz farkı olan en az iki akımın statör sargılarından geçmesi gerekir. Bunun yanında üç fazlı şebekenin bulunmadığı yerlerde 3 fazlı motorlar tek fazlı olarak çalıştırılabilir. Ya da özel olarak da 3 fazlı asenkron motorlar bir fazlı asenkron motor olarak çalıştırılır.

3 fazlı motorun bir fazlı şebekede çalışabilmesi için statör sargılarından biri veya ikisi, yardımcı sargı olarak kullanılmalıdır. Sargılardan birine daimi kondansatör bağlanır.

Üç fazlı motorların bir fazlı şebekeye bağlantıları

Bu durumda statör sargısı yıldız veya üçgen olarak bağlanmış olan motorun iki sargı ucu bir şebekeye bağlanır.

Bir fazlı çalışmadaki moment, üç fazlı motorun momentinin 0, 43 ile 0, 45 katı kadardır.
Bir fazlı şebekede çalıştırılan üç fazlı motorun gücü, anma gücünün % 50-60′ ı kadar olur.

**Motor güçlerine göre kullanılacak ilk hareket kondansatörleri**

Yardımcı sargılı kondansatörü olmayan motoru, kalkış kondansatörlü duruma çevirebiliriz. Bunun için seçilecek uygun bir kondansatörü yardımcı sargı devresine bağlamak gerekir. Tablo da motorların güçlerine göre gerekli kondansatör değerleri verilmiştir. Kondansatörler, genel olarak motorlar üzerine monte edilir. Yalnız yol vermede kısa bir zaman için devrede kalacak olan kondansatörler kullanılır. Bu kondansatörler genellikle elektronik kondansatörlerdir. Elektronik kondansatörler, uzun zaman devrede kalırlarsa patlar.

Üç Fazlı Asenkron Motorun Bir Fazlı Şebeke Bağlantının Yapılışı

Üç fazlı asenkron motorları yıldız ve üçgen bağlantılara göre bir fazlı şebekeye bağlantısını yapabilmek için;

Motor giriş uçlarından herhangi ikisine faz (R) ve nötr (N) uçları bağlanır. Kondansatörün bir ucu faza bağlanırken diğer ucu motorun boşta kalan giriş ucuna bağlanılarak bağlantı tamamlanır.

bağlantının nasıl yapıldığı — **Bağlantının yapılışı**

Kondansatör Kapasitesinin Seçimi

Bir fazlı şebekede çalıştırılacak üç fazlı motor için gerekli kondansatör genellikle aşağıdaki gibi seçilir.

Vantilatör, taşlama vb. kolay harekete geçen motorlar için kW başına 55-60μF,
Kompresör vb. Kalkınma momenti büyük motorlar için kW başına 95-110μF.
Santifruj Motorlarda 1 Kw 100 µF (mikro farad)
Çamaşır makinesi ve sıkma presi motoru için kW başına 130μF kondansatör kullanılmalıdır.