Dalton Atom Teorisi Nedir Özellikleri Ve Eksiklikleri Nelerdir

Dalton Atom Teorisi: Günümüze kadar atom hakkında birçok çalışmalar yapılmıştır. Atom tüm maddelerin kimyasal ve fiziksel özellik taşıyan en küçük yapı taşıdır. Fizik ve kimya derslerinde sık olarak karşılaştığımız atom üzerine birçok teori üretilmiştir.

Bilim adamları tarafından kendilerine ait atom modelleri oluşturulmuştur. John Dalton’un atom modeli de 1805 yılında tasarlanmıştır. Dalton atom modeli nedir. Dalton atom modelinin özellikleri ve eksiklikleri nelerdir, yazımızda bulabilirsiniz.

Eski zamanlardan beri atom adına birçok teori ortaya atılmıştır. Atom hakkında şekiller çizilmiş ve benzetmeler yapılmıştır. Dalton atom modeli deneyler sonucu ulaşılan bilgilere dayanmaktadır. John Dalton atom modelini sert, içi dolu bir küreye benzetmiştir.

Dalton Atom Modeli

(John Dalton 1766–1844). Dalton, atom modelinde ileri sürdüğü görüşler yada varsayımlar:

1803-1808 yılları arasında geliştirip önerdiği atom kuramı kimya tarihinde en önemli aşamalardan biri olmuştur. Atom modelinin ilk temellerini attığı modelidir. İki asırlık olmasına rağmen, Dalton’un atom teorisi modern kimya düşüncesinde geçerliliğini koruyor.

John Dalton ve John Dalton atom modeli — protn John Dalton’ un önerdiği atom modeli

Dalton’un atom modeline göre elementler, kimyasal olarak aynı olan atomlar içerirler. Farklı elementlerin atomları birbirinden farklıdır. Dalton atom teorisi sabit oranlar kanunu ve katlı oranlar yasalarına dayanmaktadır. Katlı oranlar yasasını bulmuştur.

Dalton atom teorisine göre kimyasal bir bileşik, iki veya daha çok sayıda elementin birleşmesi sonucunda oluşur. John Dalton ayrıca Dalton atomların bağıl kütlelerini de bulmuştur. Kimyasal tepkimelere giren maddelerin kütle ilişkilerine dayanarak keşfetmiştir.

Atom hakkında yapılan çalışmalarda bilimsel kabul edilen ilk model olarak kabul edilmiştir. Dalton atom modeli atomdan çok kimyasal tepkimelerin açıklanmasında etkili olmuştur. Bu nedenle ilk bilimsel atom teorisi olarak kabul edilir.

Modern atom kuramı Dalton’un teorisine dayanır. Fakat bazı kısımları değiştirilmiştir. Atomun parçalandığını, elementlerin birbirinin aynı atomlardan oluşmadığını. Elementlerin izotoplarının karışımından oluştuğunu biliyoruz.

Dalton Atom Modeli Özellikleri

Dalton Atom modeli maddeler halinde;

Elementler atom denilen küçük bölünemeyen taneciklerden oluşmuştur. Atomlar kimyasal tepkimelerde oluşmazlar ve bölünmezler.
Bir elementin bütün atomları özdeştir.
Bir elementin bütün atomları birbirinin aynıdır. Yani bu atomların boyutları eşittir. Aynı kütleye sahiptir ve kimyasal özellikleri aynıdır. Ama bir elementin atomları diğer bütün elementlerin atomlarından farklıdır.
Kimyasal bir bileşik iki ya da daha fazla elementin basit bir oranda birleşmesi ile oluşur.
Herhangi bir bileşikteki iki elementin atom sayılarının oranı bir tam sayı yada basit tam sayılı bir kesirdir.
Kimyasal reaksiyonlarda atomlar bölünmez. Yani, kimyasal reaksiyonlar atomların yok olmasına veya oluşmasına yol açmaz.

Bir kimyasal reaksiyon, atomların gruplanmalarının değişmesidir. (Kimyasal tepkimeler;

Atomların birbirlerinden ayrılması, birleşmesi veya yeniden düzenlenmesinden ibarettir.)

Dalton’un atom teorisi, kimyasal değişme konularının da daha iyi tanımlanmasına imkan sağlar. Dalton atom kuramı ile açıklanan kanunlar:

Kütlenin Korunumu Kanunu Nedir? Sabit Oranlar Yasası Nedir?

Kütlenin korunumu kanunu: Bir kimyasal reaksiyonda; reaksiyona giren maddelerin;

kütleleri toplamı, çıkan maddelerin kütleleri toplamına eşittir.

Sabit oranlar yasası: Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında değişmeyen bir oran vardır.

Tanıma göre; Atomun parçalanamaz parçacıklardan oluştuğunu ve her elementin atomlarının kütlesinin aynı olduğunu gösterir.

Örnek: H2O da 2 g hidrojenle 16 g oksijen birleşirken, OH de 1 g hidrojenle 16 g oksijen birleşmiştir.

Buradan her iki bileşikte de aynı miktar oksijenle birleşen

2 g hidrojen ve 1 g hidrojeni birbirine oranlarsak; 2 sayısı elde edilir.

her elementin atomlarının kütlesinin aynıdır. — Dalton atom modeli

9 gram su alınırsa bunun 8 gramı oksijen ve 1 gramı hidrojendir. Bu oran su ne şekilde elde edilmiş olursa olsun kesinlikle değişmez.

John Dalton (1803 – 1808). Kütlenin Korunumu Yasası ve Sabit Oranlar Yasasından yola çıkarak bir atom kuramı geliştirdi.

Maddeyi oluşturan ve tüm özelliklerini gösteren çok küçük parçacıkların olduğu yorumunu yapmıştır. Böylece Katlı Oranlar Kanunu’nu ortaya atmıştır.

Dalton atom teorisinde elementlerin atomlardan oluştuğu belirtilmiştir. Ama atomun yapısı hakkında yorum yapılmamıştır. Bundan sonraki araştırmalar, atomun iç yapısını aydınlatmaya yönelik olmuştur. Dalton, atomu çok küçük ve de bölünemez olarak düşünmüştür.

Dalton teorisinde pek çok yanlışlık ve eksiklik olmasına rağmen çok önemlidir. Oysa ki kendisinden sonra gelen bilim adamlarının atom hakkında yaptıkları çalışmalara bir temel oluşturmuştur. Böylece daha doğruya ulaşma olanağı sağlamıştır. John Dalton; Thomson, Rutherford, Bhor, Modern Atom Teorilerinin geliştirilmesinde.

Dalton Atom Modelinin Eksiklikleri

Bilim adamlarının yaptıkları çalışmalarda bazı eksiklikler ve hatalar olabilir. Çalışma yaptıkları dönemde teknolojisi, bilime verdiği değer de önemli etkendir. Fakat maddi durum, sosyal ve siyasal olayları da hatalar ve eksiklikleri etkilemektedir. Dalton atom modeli de hata ve eksiklik yaşanan atom modelidir.

Bir elementin bütün atomları aynı değildir. O dönemde nötron tanecikleri tespit edilemediği için izotop atomların farkına varılamadı. Bir elemente ait bütün atomların proton ve elektron sayısı aynı olmak zorundadır. Nötron sayısı farklı olsa da aynı elemente aittir, fakat farklı atomdur.
Maddelerin en küçük parçasının atom olduğu ve atomların parçalanamaz olduğu doğru değildir. Radyoaktif atomlar daha küçük parçalara ayılarak, farklı kimyasal özellikte başka atomlara ayrışabilir. Proton, nötron, elektron gibi parçacıklar saçabilirler.
Atomların içi dolu değildir. Çünkü büyük oranda boşluklu yapıya sahiptir. Sadece küresel olmayıp farklı yapılara sahiptir.
Atomlar çekirdek tepkimeleri sonucu nükleer enerji ile parçalanabilir.
Aynı cins elementlerin atomları, büyüklük ve kütlece birbirinin aynısı değildir. (İzotop atom)
Farklı cins elementlerin atomları da farklıdır.
Bir bileşiği oluşturan atomların kütleleri arasında basit tam sayılarla ifade edilen bir oran vardır.
Bilinen en küçük parçacık atom değildir. Günümüzde atom çekirdeğini oluşturan 70 çeşit parçacığın var olduğu ve bunların bilinen 50 hareketinin olduğu ifade edilmektedir.