Elektrolit Nedir?

Elektrolit, serbest iyon içeren ve elektriksel iletkenliğe sahip ortam. Sıvı veya çözelti hâlinde iken elektrik akımını ileten veya elektrik akımı etkisi ile ayrışabilen madde. Bir elektrolit, su içinde eritildiğinde bir elektriğin iletilmesini sağlayan solüsyon bir maddedir.

Bazı çözünen maddeler su içinde iyonlarına ayrışırlar ve elektrik yükünün taşınmasını sağlarlar. Bu maddeler elektrolitlerdir. Örnek olarak : Asit, baz, tuz çözeltisi verilebilir.

• Asitler ve bazların kuvveti arttıkça elektrik iletkenliği artar.
• Tuzların suda çözünme miktarı arttıkça elektrik iletkenliği artar.

Genel olarak çözelti içerisinde iyonlar içerdikleri için “iyonik çözeltiler” olarak da bilinirlerse de, ergimiş elektrolit ve katı elektrolit türleri de vardır. Örneğin NaCl bileşiği suda çözünürken iyonlarına ayrıştığı için bu çözelti, elektrolit çözeltidir.

Genellikle asitler ve bazlar ve tuzlar su veya başka uygun bir çözücüdeki çözeltileri bu özelliğe sahiptir. Elektrokimya, elektrolitlerin elektrik iletkenliğini, sıvı hâlde iyonlaşmalarına bağlar. Çözeltilerinde tamamı ile iyonlarına ayrışan maddelere (HCO₃^–, HCl ve HI gibi inorganik asitlerin sulu çözeltileri, alkali ve toprak alkali metal tuzları) kuvvetli elektrolitler denir. Çözeltilerinde, iyonlarını ve ayrışmamış moleküllerini yan yana bulunduran maddelere ise (H₃PO₄, H₂SO₃, H_2CO3 gibi bazı inorganik asitlerin sulu çözeltileri, 2 ve 3 değerlikli metal hidroksitlerinin çoğu, bütün organik asit ve bazlar ile su) zayıf elektrolitler denir.

Elektriğin iletilmesini sağlayan solüsyon bir madde olduğundan yaşam için geçerlidir. Yaşamın devam etmesi için elektrolitler gerekir.

Elektrolitler insan vücudunun normal fonksiyonlarını sürdürmesi için hayati önem taşımaktadırlar. Vücut sıvılarında yer alan elektrolitler; sinir, kalp ve kas fonksiyonlarının düzenli çalışmasını sağlar. Bazıları, vücudun kemik ve diş gibi sert dokularının yapı taşıdır. Elektrolit insan vücudunda sinir ve kas fonksiyonu, vücudun hidrasyon (sıvı desteği), kan pH’ı, kan basıncını ve hasarlı dokunun yeniden yapılanmasını düzenler. Bundan dolayı oranlarındaki ani değişiklikler, hayati risk taşır. Çünkü; elektrik iyonlar sayesinde taşınır ve iyon miktarı ile iletkenlik doğru orantılıdır.

Vücudumuzda bulunan elektrolitler, sodyum (Na ⁺), potasyum (K ⁺), kalsiyum (Ca^{2 +} ), bikarbonat (HCO₃^–), magnezyum (Mg^{2 +}), klorür (C1^–) hidrojen fosfat (HPO₄^2- ) ve hidrojen karbonat ((HCO₃^–) içerir. Meyve ve sebzeler de elektrolit oranı bakımından oldukça iyi bir kaynaktır.