Enerji kavramı fizik bilimi ile ilgili bir kavramdır. Enerji kavramı dünya üzerinde yaşayan canlı varlıklar için, yaşam ve gelecek anlamındadır. Yaşamın sürdürülmesi için önemli bir kavram olan enerji, bu kadar önemli bir yapıda iken, günümüzde birçok enerji çeşidi ve de enerji kaynağı bulunmaktadır. Bu enerjilerden biriside mekanik enerjidir.
Mekanik enerji; bir cisim veya mekanik sisteme ait bütün bileşenlerin hareket ve konumuna göre değişebilme özelliği gösteren, potansiyel ve kinetik enerjinin varlığının toplamdır.
Fizik bilimi, incelendiğinde oldukça geniş bir alana yayılmıştır. Fizik biliminde birçok yasa bulunmaktadır. Bunlardan biriside enerji korunum yasasıdır. Enerji korunum yasasına göre, herhangi bir madde sabit bir kuvvetin etkisi altında olursa, maddenin sahip olmuş olduğu mekanik enerji de sabit haldedir.
Sadece kütle çekimi kuvvetlerini etkisi altında olan veya sürtünme altında ve hava direnci gibi enerji kaybına neden olan kuvvetlerin bulunmadığı veya yok sayılabilecek derecede küçük olduğu ideal bir sistemin mekanik enerjisi sabittir. Örnek verilecek olursa, yer çekimi sabit bir kuvvet olmakla birlikte, maddeler yer çekimi kuvvetine maruz kalırlarsa, maruz kalan maddelerin de mekanik enerjisi sabit olmaktadır.
Herhangi bir madde, yer çekimi kuvvetiyle aynı yönde değil de kuvvetin zıt yönünde hareket ederse, maddenin sahip olduğu potansiyel enerji kuvveti artış gösterir. Ancak maddenin hızı da değişirse, kinetik enerjide de bir artış meydana gelir.
Mekanik enerjinin sabit kaldığı haller, maddelerin yapısına, çeşidine veya hareketlerine göre değişim gösterir. iki esnek yapıdaki madde birbirleriyle çarpışırsa, mekanik enerjide bir değişim görülmez ve mekanik enerji sabit yapıda kalmasını sürdürür. Esnek olmayan maddeler birbirlerine çarptıkları zaman ise, mekanik enerji sabit kalmaz ve enerjide bir kayıp oluşur.
Esnek yapıda olmayan maddelerin çarpışmalarında hesaplamalar yaparken, yapılan hesaplamalarda mekanik enerjinin bir kısmı kaybolduğundan mekanik enerji eksik miktarda çıkar. fizik biliminde, çarpışma sonucu mekanik enerjiden kaybolan bu enerjiye “kayıp mekanik enerji” denir.
ama sonraki dönemlerde yapılan araştırmalar ile, esnek yapıda olmayan maddelerin çarpışmaları sonucu ortadan kaybolan enerjinin ısıya dönüştüğü anlaşılmıştır. Kayıp mekanik enerji ile sıcaklıktaki artış arasındaki ilişkiyi James Prescott Joule keşfetmiştir. Günümüzde elektrik motorları, buhar makinesi gibi araçlar elektriksel potansiyel enerji, ısı gibi enerji türlerini mekanik enerjiye dönüştürür
Mekanik enerji hakkında geçmişten günümüze kadar olan yapılan araştırmalarla daha çok bilgilere ulaşılmıştır. Mekanik enerjinin günümüz modern sanayisinde oldukça büyük önemli bir yeri vardır. Mekanik enerji bilgisi ile elektrik motoru tarzında gerçekleşen icatların çalıştırılması da sağlanmıştır. Günümüz modern endüstrisinde elektrikli motorlar ve elektrik ile çalışan makinelerin çalışma mekanizmaları mekanik enerji bilgisiyle meydana geldiği göz önüne alındığı zaman, mekanik enerjinin gelecek için de oldukça değerli olduğu meydana çıkarmaktadır.
Gelişmiş bilim ve teknolojisi ile birlikte hakkında her şey bilinen mekanik enerji, insanlar tarafından istenilen farklı enerji çeşitlerine dönüştürülmekte ve gereken enerji çeşitleriyle enerji ihtiyacı giderilmektedir. Mekanik enerjinin, farklı enerji çeşitlerine dönüştürülerek kullanılması sonucu, günümüzde her geçen gün ihtiyacı daha da artan enerji için büyük bir adım olarak karşımıza çıkmaktadır.
Mekanik enerji bazı durumda istenilen enerji çeşidine çevrilerek kullanılırken (örneğin jeneratör), bazı durumda da dönüştürülmek istenilen enerji çeşidi olarak kullanılmaktadır (örneğin rüzgar santrali).
Enerji ihtiyacı bakımından en önemli makinelerinden biri olan jeneratörler, elektrik enerjisinin mümkün olmadığı hallerde, mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürerek gerekli olan elektrik enerjisini sağlayan aygıtlardır.
Sanayi için önemli olan elektrik motorları da, jeneratörlerin tam aksine elektrik enerjisini mekanik enerjisine dönüştürerek çalışırlar. Otomobiller de mekanik enerji ile hareket ederler. Otomobillerde yer alan araç motorları, benzin veya gaz gibi kimyasal yakıtı mekanik enerjiye dönüştürerek aracı hareket ettirmeyi sağlarlar. Bu dönüşüm çift taraflı da olabilir. Dönüştürülen mekanik enerji, motor tarafından elektrik enerjisine dönüştürülür. Bu durumda araç içinde bulunan farlar, ses sistemi ve klimanın da çalışması sağlanmış olur.
Bir cevap yazın