Tork Nedir? Araçlarda Tork

Tork nedir: Dönme kuvveti anlamına gelir. Bir cismin dairesel olarak hareket etmesine sebep olan kuvvettir. Tork birimi Newton-Metre (Nm) olarak gösterilir. Şişe kapağını açmak veya direksiyon simidini döndürmek tork örnekleridir.

Araçlarda Tork

Motorda tork nedir: Araçların motorları dairesel bir şekilde çalışır ve gücü iletir. Tork, dönme veya burulma kuvvetinin ifadesidir. Araçlardaki motorlar bir eksen etrafında dönerek tork oluşturur. Bir aracın gücü olarak görülebilir. Tork, bir spor arabayı 0-60 saniyede fırlatan şeydir. Tork aynı zamanda ağır yükleri harekete geçiren büyük kamyonlara güç veren şeydir.

Beygir Gücü Nedir?

Beygir gücü, eski zamanlardan günümüze kadar gelen, otomotiv terminolojisinde güç hesaplama aracıdır. Genellikle otomobil ve elektrik motorlarının güçlerinin belirlenmesi için kullanılır.

Beygir gücü, ilk kez İskoç mucit James Watt tarafından kullanılmıştır. İnsanlar bu makinelerin gücünü sorduğunda herkesin bildiği güç miktarı ile karşılaştırma yapması gerekiyordu. Bunu da en basit şekliyle atların gücüyle kıyaslama yaparak buldu.

Watt, atın bir saniyede bir metre mesafeye taşıdığı güç miktarını 50 kilogram olarak hesaplamıştır. Sonra da beygir gücü, Horse Power (HP) terimini duyurmuştur.

1 Beygir Gücü Nedir?

Atın 1 saniyede 1 metre ileriye taşıdığı güç miktarı 50 kg’dır. 

Otomotiv mühendisleri ise araçlardaki ağırlığı 75 kilogram olarak belirlemiştir. Yani, beygir gücü 75 kilogramlık ağırlığı 1 saniyede 1 metre ileri taşıyabilecek güç miktarı olarak ifade edilebilir. İşte, beygir gücü bu şekilde hesaplanabilir.

Beygir motor gücü, bir taşıtın ulaşabileceği maksimum hızı belirler. Beygir gücünün fazla olması, arabanın düz bir yolda daha yüksek hızlara çıkmasını sağlar. Tork kuvveti, düz bir zeminde aynı özelliklere sahip iki taşıttan yüksek beygir gücüne sahip araç daha yüksek hızlara ulaşabilir.

Tork da ise biraz daha farklıdır. Torku yüksek bir araç, maksimum hızlara daha çabuk ulaşabilir. Aynı zamanda, eğimli yerlerde etkisini daha iyi gösterir. Bundan dolayı beygir gücü yükseltme çok sık başvurulan bir metottur. Aracın yapısını bozabilecek şekilde yapılan yükseltmeler büyük arızalara yol açabilir. Ayrıca yazılımla yükseltilmiş beygir gücü yakıt tüketimi açısından da olumsuz sonuçlar doğurabilir.

Tork Gücü Nedir?

Tork gücü, otomobillerin özelliklerinden bahsedilirken sık sık karşımıza çıkar. Alçak devirde yüksek tork değerine sahip araçlar, yüksek çekiş gücüne sahiptir. Yüksek tork değerine sahip araçlar ise üzerinde bulunan yükü daha az yakıt tüketimi ve daha iyi performansla taşır.

Taşıtlarda torkun en önemli işlevi hızlanma sırasında yüksek hızlara daha çabuk ulaşılmasıdır. Yokuş yukarı çıkarken, yük varken ve klima sistemi gibi etkenler açıkken aracın çekişinin düşmemesidir. Başka bir avantajı da vites geçişlerindeki ara hızlanmaları kolaylaştırmasıdır.

Araçların tork değerleri motordaki krank milinin bir dakikada yaptığı dönüş sayısını gösterir. Tekerleklere itme veya dönme kuvveti olarak yansıyan dönüş sayıları ise araçların hızını ve çekiş gücünü etkileyen faktördür. Motordaki dişlilerin yer ve çaplarını değiştirmek, piston kolu ayarları yapmak kuvvet kolunu artırır.

Örneğin; piston kolu benzinlilere göre daha uzun olan dizel motorlu araçların torku daha yüksektir. Torkun nasıl hesaplandığını anlamak için devir göstergesine de bakılabilir. Tork gücü (Nm), otomobil özelliklerinde devir dakika bilgisiyle birlikte gösterilir. Araç tork gücü önemli ve oranları değişkendir. Arabadan arabaya; aracın motor tipine göre, değişiklik gösterir.

Newton metre (meter) gösterilen bu kuvvet, araç tork değerleri tablosu üzerinde Nm olarak gösterilir. Tork gücü devir dakika bilgisi ile birlikte gösterilir, 3.500 d/dakikada – 350 Nm tork gibi.

Dizel Motorlarda Tork Gücü

Dizel motorların tork gücü benzinli motorlardan daha mı yüksektir? Evet. Dizel motorlar tork konusunda avantajlıdır. Dizel motorların tork gücü, benzinli motorların tork gücünden daha fazladır.

Bu motorlu araçlar düşük devirlerde yüksek torklara ulaşabilirler. Bu da kısa sürede atağa geçme ve de yakıt ekonomisini açısından tercih edilir. Benzinli araçlarda daha yüksek devirlere çıkılabilmektedir. Ama maksimum torka ulaşmak biraz zaman almaktadır. Ancak benzinli motorlar, dizel motorlara göre uzun yolda daha fazla performans göstermektedir. Bu yüksek performansın dezavantajı olarak arabayı yüksek devirlerde kullanmak yakıt tüketimini artırabilir.

Tork Gücü İle Beygir Gücü Arasındaki Fark

Tork gücü, çekiş kuvveti, beygir gücü ise daha çok hız ile ilgilidir. Gücün kullanılacağı ihtiyaçlar farklıdır, temel ayrım budur. Örneğin yarış arabalarının beygir gücü fazladır; çünkü hızlı olmaları gerekir. Tork gücünün hızla bir ilgisi yoktur. İşte beygir ve tork farkı budur.

Araba hareket halindeyken, araca uygulanacak beygir gücü ve tork gücünü anlaşılabilir. Beygir gücü için, hız göstergesine, tork gücü için devir göstergesine bakmak yeterlidir. Arabaların var olan düzende, ne kadar az bir devirde; ne kadar yüksek hızlara çıkıyor ise, tork gücü de o kadar fazladır.

O halde, araba hareket halindeyken araca uygulanan beygir ve tork gücü nasıl anlaşılır? Beygir gücü hızla ilgili olduğundan hız göstergesine bakmak gerekir. Tork gücünü öğrenmek için ise devir göstergesine bakılmalıdır. Araba ne kadar az devirde ne kadar yüksek hıza çıkarsa tork gücü o kadar fazladır.

 

BENZER KONULAR

Fizikte Tork