Enerji tasarrufu sağlamak amacı için birçok farklı cihaz kullanılmaktadır. Enerji tasarrufu sağlamak için geliştirilen ve devrelerdeki frekans ayarını düzenleyen cihazlara inverter denir. İnverter frekans değiştiriciler anlamındadır. Alternatif akımdan (AC), doğru akıma (DC), doğru akımdan (DC), alternatif akıma (AC) 3 faz şekline dönüştürülebilen, gerilim ve frekansı ayarlayabilen cihazlar inverterdir. Diğer bir ifade ile 12V, 24V veya 48 Volt DC akü voltajını, 230 volt AC 50 Hz voltaja çevirirler. İnverterin diğer ismi eviricidir.
İnverter; aynı zamanda DC gerilimden AC gerilim elde etmek için kullanılan bir cihazdır. Örneğin UPS kesintisiz güç kaynakların da inverter+ konvertör kullanılır. AC gerilim önce konvertör de doğrultularak (DC ye çevrilir). Sonra bu DC sinyal inverter de AC ye çevrilir. Bu sayede AC 220 volt elektrik enerjisinin olmadığı yerde 12, 24 veya 48 volt aküden, 220 volt AC enerji inverterden elde edilir.
İnverter Çalışma Prensibi
İnverter elektrik üretmez, akülerdeki 12 v doğru akımı kullanarak 220 v AC ye çevirir ve kullandığı enerjiyi aküden çeker. Bundan dolayı inverter aküye yakın bağlandığında 12 V tarafındaki kalın kablo boyu kısa tutulabilir, buna rağmen 220V tarafındaki aletlere gidecek hatlar daha ince kablolar ile döşenebilir.
Not: 12V aküden alınan DC akım insanlar için tehlikeli değildir, fakat inverter tarafından 12v- 220v dönüştürücü de üretilen 220 V AC de şehir cereyanı gibi ölümcül olabilir.
Yarı iletken sistemdeki gelişme frekans değiştiricilerin yapımına hız kazandırmıştır. Eskiden frekans, motor jeneratörlerinden elde edilirdi. Bu sistem genelde rotoru kafesli olan motorlar için düşünülmüştür. Buradaki amaç gerilim frekansını düşürüp, yükselterek motor hızını ayarlamaktır. Frekans değiştiricilerin en gelişmişi doğru akım gerilimi tasarlanmış olanıdır. Günümüzde yarı iletkenlerle yapılmış inverterler hareketli parçalara sahip değildir.
İnverter Ne İşe Yarar?
İnvertörün özelliği; 0,5 – 2000 Hz arasında hız ayarı yapabilmesidir. İnvertör önce şebekedeki gerilimi doğrultarak, şebekede meydana gelen gerilim dalgalanmalarını, pikleri, bozucu elektrik dalgalanmalarını ara devre elamanı ile kondansatör ve bobinlerle filtreleyip temizleyip, AC motor veya servo motorun hızını yüksek kalkış momenti ile sıfırdan istenen değere, istenen süre içinde ayarlayabilen ve üç dalga formu ile PWM sistemi ile motor beslenerek frekansı değişken alternatif gerilime dönüştüren hız kontrol cihazı inverterdir.
Elde edilen doğru gerilim, evirici kısmında gelen sinyalleri değerlendirerek frekans ve gerilim meydana getirir. Meydana gelen gerilim ve frekans asenkron motorlara uygulanır, gereken hız ayarları içinde çalışması sağlanır. Bu sayede cihazlardaki enerji tasarrufu artar. Kalkış akımları olmadığı için şebekeye zarar vermez. On-Off (aç/kapat) sistemi ile çalışmazlar. Maksimum ve minimum aralıklarda çalışırlar. Bu nedenden dolayı sıklıkla kullanılırlar.
Örnek olarak; 3 fazlı beslemeli bir inverter de giriş 380 volt olursa frekans çevirici de maksimum doğrultulan doğru gerilim Ud = 513 volt çıkar. Yani 1,41 katı kadar doğrultur. PWM ( Darbe genişlik modilasyonu) çeviricide gerilim ve frekans ayarı yapılır.
Motor gerilimini sabit tutarak frekansı azaltırsak manyetik akımı arttırmış oluruz. Motor gerilimini sabit tutup frekansı arttıracak olursak manyetik akım azalmış olur. Bu arada motorun momenti önemlidir. Döndürme momenti akımın karesine orantılıdır. Motor değişik hızlarda çalıştırıldığında motorun manyetik akısı, momenti değişir. Motor gücü, hız ve momente göre değişir. Aynı zamanda motor gücü ; hız ve momentin çarpımına eşittir.
Motorda gerilimi sabit kalır, frekansı azalttığımızda manyetik akı doyuma doğru gider. Bundan dolayı gerilimi de birlikte düşürmek gerekir. Çünkü manyetik akı bağlantısına göre, döndürme momentinin sabit kalması için gerilimi ve frekans oranı ( U/f=k ) sabit kalmalıdır. Düşük frekansla çalışmada motor soğutucu pervaneleri yeterli gelmeyebilir. Onun için motor ısınır. Böyle durumlarda dışarıdan tahrikle soğutma yapılır.
Darbe genişlik modülasyonları ( PWM ) frekansı ve gerilimi ayarlar. Bir işletmede momentin sabit kalması için U/f de sabit olması gerekir. İşletmenin hızı değişken momentte olursa U/f/2 oranının sabit kalması gerekir.
Motorları seçerken işletmede çalışacak olan değerinin üzerinde seçmek gerekir. Motor anma geriliminin üstünde çalışmayabilir. Gerilim sabit frekans değişken olduğunda, (U/f=k ) oranı bozulur. Manyetik akı azaldığından döndürme momenti azalmış olur. Frekans arttığında motorun momenti artırılamaz. Güç sabit kalır. Yüksek frekansta, sürtünme ve rüzgar kaybı meydana gelir. Buda motorun verimini düşürür. Bundan dolayı motor seçimi belirlenen gücün üstünde olmalıdır.
İnvertör Çıkış Dalga Şekilleri;
- Tam sinüs invertör
- Modifiye sinüs invertör
Ups invertör; Gerilimin şiddeti bir sinüs dalga formu olarak değişir. İşte invertörler de bu sinüs formuna benzeyen formlarda üretim yaparlar. Tam sinüs inverter, inverter ise AC çıkışta tam sinüs (sinüzoidal ) dalga formuna sahiptir. Tam sinüs invertörler özellikle tıbbi cihazlarda ve ölçü sistemleri gibi hassas çalışma gerektiren sistemlerde kullanılırlar.
Modifiye-sinüs invertörler sinüs eğrisini, kare dalgacıkların sayısını arttırarak merdiven basamağı formunda benzer davranış sergilerken, true-sinüs inverterler sinüs dalga formuna tam olarak benzer davranış sergiler. Modifiye sinüs inverter, inverterler trapez kare dalga formunda kademeli yapıdadır. Modifiye sinüs inverter, inverter ler ise tüm beyaz eşyalarda ev ve mutfak aletlerinde kullanılabilir. Modifiye sinüs invertör fiyatları invertör imalatı yapan firma ve markalara göre değişir.
İnvertör Nerelerde Kullanılır?
İnvertör yardımı ile evlerimizde kullanılan televizyonlar, aydınlatma lambaları, bilgisayarlar yada elektrikli el aletleri, kaynak makinası, arabalar, tekneler, kamping gibi mobil ortamlarda çalıştırılabilirler. İnvertör; karavan, rüzgar – güneş enerjisi, araç içi laptop, kamping, tekneler, LCD TV uygulamaları için idealdir.
İnvertör dönüştürücü ile aracınızdaki 12 V DC akü geriliminden 230 volt AC gelirim elde edilebilir. Modifiye sinüs inverterlerin çalıştırdığı aletlere ek olarak motor, invertör klima, buzdolabı gibi ağır yükler ve hassas elektronik cihazları (Telekom, askeri, medikal vb.) problemsiz çalıştırırlar. İnvertör firmaları tarafından hafif, kompakt ve yüksek frekans teknolojisi ile tasarımları yapılmaktadır. İnvertörler elektronik ve hassas cihazlar olduğu için invertör firmaları tarafından üretilen birçok invertör markaları vardır. Her markanın invertör fiyatları değişiktir.
Hız kontrol cihazı kullanımı her geçen gün biraz daha fazlalaşmaktadır. Son yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarına duyulan gereksinim ve ilginin artması üzerine, bu kaynaklardan elde edilen enerjinin kullanıma uygun hale getirilerek tüketiciye sunulabilmesi amacıyla kullanım alanları hızla çoğalmaktadır.
Notebook, Laptop İnvörter Ne İşe Yarar?
Elektrik inverter, invertör; Anakarttan gelen voltajı LCD ekranın ihtiyaç duyacağı yüksek voltaj seviyesine taşıyan devredir. LCD ışığı aydınlatmadığı zaman, ekran görüntüsünün aşırı silik olduğu durumlarda veya ekran ışığı titrediğinde floresan ile beraber genel olarak arızalandığı için ilk şüphelenmesi gereken devrelerdir. İnvertör arızalandığı zaman, floresanın aydınlatmamasından, laptopun çalışmamasına kadar arızalar görülebilir.
İnvertör arızalarının nedenleri;
- Adaptör Problemleri; adaptörden gelen düzensiz bir voltaj ve akım invertörü yakabilir,
- Anakart Sorunları; anakarttan gelen voltajlardaki dengesizlikler invertörü yakabilir,
- Floresan Problemleri; Floresan uçlarındaki oluşan kısa devreler veya floresan arızaları hem invertörün hem de anakartın görev yapamaz duruma getirebilir,
- LCD Data Cable/İnvertör Kablo Problemleri; kablo uçlarındaki kısa devreler invertörü yakabilir,
- Arızaların tümü elektronik devre elemanlarının kullanım süreleri ile ilgili olabilir; mesela invertör üstündeki yüksek gerilim trafosunun ömrü son bittiğinde, laptop bir süre çalıştıktan sonra trafonun ısınıp ekran ışığında titreme oluşması şeklinde. Birçok marka/model laptop aynı model invertör kullanabilir.
Ayırt edici özellikler;
- Kullanılan laptop marka ve modeli,
- Üretici ürün kodlamaları,
- İnvertörün çıkış gücü yada hangi floresanı süreceği,
- Anakart bağlantı soketlerindeki pin sayısı ve pin (voltaj-data) sıralanışı,
- Boyutları ve fiziksel özellikleri belirtilebilir. Floresan çıkış soketi çoğu kez standarttır ancak farklı olması da önemli bir problem oluşturmaz, kolayca uyum sağlayabilir.
Laptoplardaki arızaları invertörden kaynaklı ise; laptop inverter tamiri, trafosu veya elektronik devre elemanlarını değiştirmek için teknik servise götürülmelidir. Aksi halde ufak bir hata notebook anakart yanmasına neden olabilir.
İnverterin Faydaları ve Kullanım Amaçları;
- Şebeke frekansındaki bozucu etkilerden kaynaklı motor, mekanik aksam hatalarının en aza indirilerek motor ve mekanik aksam tamir bakım maliyetlerinin minimum düzeyde tutulması , bu sebeple de motor ve mekanik düzen ömrünün uzatılmasını sağlar.
- Şebeke deki Cos? 0.98~1 arasına getirerek şebekeden çekilen reaktif enerjiyi azaltarak enerji tasarrufu sağlanması , bazı uygulamalarda % 30 ~40 arası enerji tasarrufu sağlanmaktadır.
- Devir değişikliği için kasnak yada dişli veya kasnak düzeneklerine gereksinim duyulmaması sebebi ile devir değişikliklerinin hızlı ve maliyetsiz yapılması
- Yumuşak yol verici özelliği sebebi ile ilk kalkış ve duruş anında mekanik düzeneklere yapılan darbeli kalkış ve duruş özelliğinin olmaması sebebiyle mekanik bakım ve arıza maliyetlerinde azalma, ömürlerinin ve bakım süresinin uzun olmasını sağlar.
İnverter Devre Şeması
1 faz ve 3 faz giriş uçları ile motor bağlantı uçları vardır. Ara kumanda elemanına gereksinimleri yoktur. Panel üstünde motor parametrelerin girildiği ekran ve tuşlar ile motorla ilgili farklı ayarların yapıldığı potansiyometre vardır.
İnvertör Çeşitleri
Gerilim ve frekansı değiştiren mikroişlemcilerle kumanda edilebilen invertörler yapılmıştır. Yapılan inverter çeşitleri;
- Anma frekansının altındaki frekanslarda U/f sabit, anma frekansının üzerinde U sabit (şekil a da 1 – U/f sabit 2 – U sabit f değişken)
- Anma frekansının altında olan frekanslarda U/f³⁄² sabit, anma frekansın üzerine U sabit (şekil b de 1- U/f³⁄² sabit, 2 – U sabit f değişken)
Anma frekansının √3 katına kadar sabit moment prensibi ile çalışan frekans invertörünün işletme bölgeleri ve moment güç değişimi
- Anma frekansının √3 katına kadar (örnek olarak f=50 Hz ise, 3 .50 = 87 Hz) U/f sabit (şekil a )
Daha çok kullanılan sürücü anma frekansına kadar “gerilim frekansla orantılı” U/f= sabit, anma frekansından sonra gerilim sabittir. (şekil b )
cok guzel ellerine saglık
Hocam selamün aleyküm;
Ben 24 , 5000 lik düzeyde bir inverter almayı düşünüyorum şarjlı olanları varmış araştırdım, ama en önemlisi ben sürekli klima çalıştırmam gerekiyor iş esnasında yaklaşık 10 saat ben aldığım zaman klima 2400 watt lık bunu 10 saat çalıştırıyor mu ? Kendi bataryası şarj oluyor ve ordan dönüşüm sağlıyor 5000 lik araştırma nedenim onuda zorlamamak. Saygılar.
Klima satıcısından tefaruatlı bilgiyi yerinde alıp sonuca varabilirsiniz.
tam sunis invertermi yoksa yarim sinus invertermi daha cok akim ceker.
Tam sinüs invetör frekansı düşürüp yükselten, frekans yükseldiğinde akım düşer, frekans düştüğünde akım yükselir. Yarım sinüs ile doğru akımı mı kastediyorsun açıklık getirirmisiniz.
Karavanima inverter almak istiyorum..
Siz olsanız tam sinüs mü yoksa modifiyeli olanimi takardiniz..
TV, buzdolabı, vb aletleri cakistiricam..
Cevabınız için teşekkür ederim..
Televizyon, müzik seti, monitör, dizüstü bilgisayar, mikrodalga fırın elektronik aletler tam saf sinüs ile daha iyi çalışır. Ben olsam tam sinüs takardım.
Merhaba
Sebeke elektirigine bagli hassas cihazlarimiz var ups ile korunuyor ama bazen asiri voltaj nedeniyle cihazlar zarar goruyor.
Yada trafoya yildirim dusmesinde cihazlarimiz yaniyor.
Simdi sorum su
Gunes enerjisi sistemi baglattirip tam sinus inventur taktigimizda
Voltaj dengesi sitabil gelirmi?
Topraklamayi ayri bagladigimizda ve sebeke elektirigi kullanilmadiginda yildirimdan korurmu?
Ve ne kadar stabil olur hassas cihazlarimiz en yuksek voltaj harciyan pc dir digerleri ensturel pc olurp 5ile 12 woldda calisiyor
Yardimci olursaniz sevinirim
Size önereceğim, madem cihazlar bu kadar etkileniyor, cihazların ve trafonun topraklamasının çok iyi yapılması lazım. İkincisi yıldırım düşmesinde etkileniyor ise bina topraklamasının çok iyi yapılması gerekir. Bu topraklamalar ayrı ayrı yapılacak. Tekrar sorun yaşanır ise sistem girişine ani salınımlara karşı önleyici filitre konulmalıdır.
Günes enerji sistemi bağlatıp tam sinus inventur, dönüştürücü ve akü kaliteli malzeme kullanıldığında tabi ki elektrik stabil gelir. Önce topraklama işini yapınız.
DC – DC inverter 12V 50A 0-2.000Hz ayarlanabilir yarım sinus inverter devresi
12VDC – 220VAC 30A 0-2.000Hz ayarlanabilir yarım sinus inverter devresi nereden bulabilirim. Nasıl yapabilirim.
İnvertör satıcısına gidiniz. O size yardımcı olacaktır.
Merhabalar
Evime kendimce bi güç kaynağı yapıyorum. 100 amper jel akü, 10 amper Black Decker şarj cihazı ve yine aynı marka 800 what invertor aldım. Sistemi sigortaya yakın şekilde montaj yapıp 3×25 amper sigortayı salter niyetine kullanıp ev sigortasına direkt bağlayarak entegre etmeyi düşünüyorum. Saatten gelen ana faz ve nötr kabloyu da ayrıca bi sigorta ile sistemden ayırdım. Elektrik gidince bu iki sigortayı indirip diğer 3x sigortayı kaldırarak invertor den elektriği direkt eve vermiş olacam. Sormak istediğim bunu yaparken dikkat etmem gereken nedir? Başka bir yazıda okuduğum şöyle diyor invertor yapısı gereği her iki tarafı da faz verir birinin topraklama yapılması gerekir diyor bunu nasıl yapmam gerekir veya doğrumudur? Ayrıca montaj sırasında invertor prizin de olan toprak kısmını ev tesisatında bulunan topraklamaya bağlamayı düşünüyorum doğru mu yapmış olurum? Kombi çalışmasında sıkıntı yapar mı? Demedim sesi biraz değişik çıkıyor ama bilemedim! 55 inç sony TV cızırtılı bir ses çıkarıyor yine bilemedim çıkardım hemen. Samsung 32 inç TV gayet güzel çalıştı. Bunlar tek tek takıp deneme yaptıklarım belirtmek istedim. Sorularım biraz fazla oldu ama cevaplarsanız çok sevinirim. Ayrıca vermek istediğiniz başkada tavsiye varsa çok memnun olurum. Saygılar
İnvertörü şebekeden ayrılmış ayrı bir topraklamaya baglarsanız daha iyi olur. Cızırtıların olması tam sinüs dalga olmadığından
Cevabınız için teşekkür ederim. 2nci katta oturuyorum ayrı bi topraklama biraz zor olabilir benim için şebekede bulunan topraklama bana sıkıntı çıkarır mı? Cızırtılar bana sorun çıkartır mı? Bu şekilde kullanayım mı sizce?
Şebeke topraklaması belki cızırtı çıkarabilir. Deneyerek olayı daha iyi görürsünüz.
Topraklamayi takmadan ne olur evin var ama cihazın yok
Topraklama evinizin komple cihazlarını korur. Emniyet için gereklidir. Yalnız ev için değil tüm elektrikli cihazlar için koruma sağlar.
iyi günler diliyorum, size nacizane bir sorum olacak, piyasada 150-200 liraya satılan ve 12 voltu 220 ye dönüştürdüğü söylenen bir inverter var elimde, bu cihazı sürekli güç sağlayan mesela bir rüzgar pervanesi motoruna bağlasam sürekli olarak 220 elektrik alırmıyım, bu elektriği evde kullanabilirmiyim, kullanabilirsem bu üreteç motor ile inverter arasına ayrıca bir regülatör gerekirmi, bir de inverter belirli bir süremi yoksa süreklimi çalışır, cevaplarsanız sevinirim, teşekkürler
Güneş enerji sisteminden gelen 12 volt regülatör kısmına girilir. Regülatör çıkışının iki ucu aküye girer. İki ucu ise 12 – 220 volt invertere girer. Elinizdeki inverteri bu sistemde kullanabilirsiniz.
Merhaba
Sahip olduğum güneş sisteminde 200 amperlik jel akü kullanıyorum.
Akü doluyken 750 w bir cihazı yaklaşık olarak iki buçuk saat kullanabilmem gerekiyor.Ben ancak yarım saat kullanabiliyorum.Kullandığım tam sinüs inverterin kırmızı lambası yarım çalıştıktan sonra yanmaya başlıyor ve inverter elektik vermeyi bırakıyor.
Sormak istediğim,acaba inverter sorun mu yaratıyor yada bu olanlar normal bir durum mu ?
Ayrıca,voltaj yükseldikçe buna paralel olarak amperin düştüğünü duymuştum.Yani inverter voltajı yükseltirken aküden çekilen amper gücünü azaltabiliyor olabilir mi ?
Teşekkürler,saygılar
2 veya 3 tane 200 amperlik daha aküyü parelel olarak ekleyebilirsiniz. Akünün kullanma kapasitesini yükseltirsiniz. Kullanım durumuna göre akü ekleyebilirsiniz.
Merhaba
0,9 mw 4 adet güneş enerji santralı var.Trafo kademelerimizi 34,5 /400 kademesinde çalıştırıyoruz ancak şebeke tarafında 37,5 kv gibi gerilimler okurken A.G.üretim tarafında 440 volta varan gerilimler okuyoruz ve dolayısıyla ya inverterler açma yapıyor
Trafo kademesini 36 /400 kademesine alırsakta ya OG kesici açıyor ya da bağlı olduğumuz elektrik işletmesinin hattı açıyor
Aynı hat üzerinde 4 adet GES bulunmaktadır.
Henüz herhangi bir çözüm bulamadık bu konuda yardımcı olursanız sevinirim teşekkür eder hayırlı işler dilerim
Merhabalar,
Röle’nin verdiği açma sinyali nedir? aşırı gerilimdenmi açıyor ? Dağıtım şirketi sistemi ile bağlantıyı sağlayan bağlı olduğunuz bir oto OG hücresi olması lazım, buradaki röle mi açmayı veriyor? Röle ayar değerlerinin doğruluğundan eminmisiniz?
Merhabalar elimde bhdtools 710 w lık hava üfleme makinam var Araba aküsünden elektirik alcam bunun için kaç wattlık inventer almam lazım yardımlarını bekliyorum
Hava üfleme makinası AC ile mi DC ile mi çalışıyor. Önce bunu tespit edelim.
300 w lık invertör ile araç aküsünden kaç lamba çalıştırabilirim, 20 amper tasarluflu lamba kullansam, akü şarz etmeden sürekli ne kadar kullana bilirim
Merhabalar
5KW İnvertör Kullanmaktayız
Memnunuz kullanımından fakat fiyatı epey pahalı
Çalışan motorda Yumuşak duruş ve yumuşak kalkış
ve aşırı yükleme sınırlayıcı olarak kullanıyoruz
buna muadil başka bir ürün tavsiye edebilirmisiniz
İnvertörden memnun iseniz sorunda yok ise bence başka bir şey aramayın.
Akünün akımına ve voltajına bağlıdır.
Merhaba 700w lik inverter ile buzdolabini calistiramadim.sebepleri ne olabilir.
İnverter üstündeki akım aralığı ayarlanmamış olabilir. Buzdolabının gücü inverterden büyük olabilir.
Merhaba hocam kolay gelsin. Oglumun akülü arabasinda gaz pedalina bastığı zaman aniden tam guç hareket ediyor ve sarsilma oluyor. Ben motorun önüne bir devre koyarak bu kalkışı yavaşlatmak istiyorum. Acaba bu inverter yardimi ile olurmu. 12v giriş 12v çıkış olan bir inverter bulabilirmiyim. Yada kalkış hateketini yavaslatacak baska bir devre onerirmisiniz.
Bu işten anlayan profesyonel servise götürün ve probleminizi çözünüz. Yanlış bilgi verip sizi sıkıntıya sokmayalım.
Merhaba iyi günler, elimde saatlik 100 watt enerji tüketen mini buzdolabı var bunu arabada kullanmak istiyorum bana 600(zirve gücü 1200) wattlık modifiye sinüs inverter yeter mi ?
“Trafo Sarımı” başlıklı yazımızı inceleyiniz. Trafo hesabı yaparak gücünü belirleyiniz.