Elektrikli Bisiklet Nedir? Nasıl Çalışır? Özellikleri Nelerdir?
Elektrikli bisiklet nedir: Bisiklet, doğayla bütünleşmiş, çevreye dost ve oldukça keyifli bir aktivitedir. Genellikle gelişmiş ülkelerde seyahatler bisikletlerle yapılabiliyor. Fakat ülkemiz şartlarında, okula ya da gezmeye bisikletle gitmek pek mümkün olmuyor. Elektrikli bisiklet denildiğinde, ilk akla gelen bir scooter veya elektrikli motosiklet olabilir. Elektrikli bisiklet bunlardan farklıdır.
Klasik bisikletler insan gücü ile çalışan pedallı bisikletlerdir. Günümüzde ise elektrikli bisikletler üretilmeye başlamıştır. Elektrikli bisikletler normal bir bisiklet gibi pedal çevirerek kullanılır. Bir bisiklet için kullanılan elektrikli parçalar, tamamen insan gücünü arttırmak içindir.
Normal bir bisiklete; motor, pil (batarya, akü) ve kontrolör gibi elektrikli parçalar eklenir. Elektrikli bisikletin tasarımına kusursuz bir şekilde entegre etmektir. Bu ürünler, piyasadaki tüm elektrikli bisikletlerin temelini oluşturur.
Elektrikli bisiklet fikri yeni bir fikir değildir. 1881 yılında Gustavo Trouve Fransa’ da elektrikli bisikleti icat etmiştir. Ancak o zamanın teknolojik şartları e-bike’ lerin hızlı gelişmesine olanak vermemiştir.
Elektrikli Bisiklet Nedir?
Elektrikli bisikletlerin pedallarına ya da ön tekerlerine elektrikli motorlar entegre edilir. Uygun boyutlu elektrikli motorları kullanan bu bisikletler, standart bisikletlerden çok farklı değildir.
Elektrikli bisikletlerin standart bisikletlerden farkı;
Pedal kuvvetine ek olarak istendiğinde elektrik desteğinin devreye girerek sürücüye destek olmasıdır. Yani elektrik sistemi ihtiyaç olduğunda pedal kuvvetine ek olarak devreye girer.
Elektrikli motorlar genellikle bisikletlerin arka kısmına eklenen bataryalardan güç alırlar. Sürücünün pedal çevirmesi ve bunun için harcadığı güce göre çeşitli hızlarda devreye girerek sürücünün daha az güç harcamasını sağlar.
Çoğu elektrikli bisiklet, normal bir bisikletin tasarımını, geometrisini ve bileşenlerini içerir. Ancak şarj edilebilir bir batarya ile çalışan ek bir elektrik motoruna sahiptir. Elektrik motoru, sürücüye yokuşların üstesinden gelmesinde yardımcı olur. Otomatik veya manuel olarak ekstra güç verir. Ayrıca istendiğinde standart bir bisiklet gibi kullanılır.
Elektrikli Bisiklet Avantajları
Elektrikli bisikletler, elektrik motorundan ek bir güç sağlar. Bir E-Bike, standart bisikletlerin sürüş keyfini aynı şekilde korurlar. Daha uzun mesafelere gitmeye, dik yokuşları rahatlıkla tırmanmaya olanak sağlıyor.
Elektrikli Bisiklet Nasıl Çalışır?
Elektrikli bisikletler için en yaygın motor tipine göbek motoru denir. Bisikletin arka veya ön tekerleğine entegre edilmiştir. Devreye girdiğinde, tekerleği çeker veya iter. Bu sistem iyi çalışsa bile, bir dezavantajı vardır. Bisikletin viteslerine bağlı değildir. Bundan dolayı tepelerde ve çeşitli arazilerde verimliliğini kaybeder.
Elektrikli bisikletlerin ilerlemesi için kullanılan entegre bir elektrik motoru vardır. Elektrikli bisiklet (electric bike) ile, hem pedalları çevirerek yol alınabilir. Hem de aküden motora sağlanan elektrik sayesinde yol almak mümkündür.
Elektrik enerjisi sadece tekerleğin dönmesi için harcanır. Elektrikli bisiklet pedallı yapısı sayesinde sürücünün pedalı çevirmesi ile hareket eder. Böylece birlikte elektrik enerjisini birleştirerek bisikletin ilerlemesini sağlar.
Elektrikli bisikletlerin Pedelec yani ‘pedal yardımcılı’ olarak bilinen modelleri vardır. Bu modelde ihtiyaç duyulduğu anda gidon üzerine yerleştirilmiş destek ayar kolu bulunur. Bununla elektrik motorunu devreye sokmaya yarar. Böylece pedal kullanmadan elektrik motoru ile ilerlemek mümkündür.
Ayrıca krank ve dişlilerle entegre edilen ortadan tahrik motoru vardır. Bu, birkaç avantaj sağlar:
Ortadan tahrikli motor, bisikletin dişlilerini kullandığı için az pil enerjisi harcar. Buna rağmen daha yüksek performans gösterir. Eğime bağlı olarak vites değiştirebileceği için yokuş çıkma gücü çok daha iyidir. Motor yere daha yakın konumlandırılarak ağırlığı ortalanmıştır.
Pedal yardımcılı modellerde pedalı çevirmeden elektrik motoru devreye girmez. Gidon üzerine yerleştirilen destek ayar koluyla elektrik desteği alabilir. Dik yokuşlarda elektrik motoruyla birlikte pedal çevirerek kolaylıkla tırmanılabilir. Rampa aşağı yerlerde elektrik motor desteğini tamamen devreden çıkarabilir ve pedal gücüyle hızlanılabilir. (Yasalar gereğince elektrik gücü ile maksimum 25 km/s hıza ulaşılabilir. Bu hızdan sonra elektrik motorunun devreden çıktığını unutmayalım.)
Elektrikli Bisiklet Motor Gücü
Bu bisiklet motorlarının, 200W’dan 1.000W’a kadar çeşitli güçleri vardır. Elektrikli bisikletler genel olarak pedallarında 248 W elektrik gücü bulundurmaktadır. 1000 W’a kadar elektrik gücü bulunan elektrikli bisiklet değil, elektrikli motor sayılmaktadır. ABD’de yasal sınır 750W, ancak farklı eyaletler kendi sınırlarını belirleyebilir.
Bu sınırı beygir gücü gibi düşünün. Daha yüksek bir derecelendirme, bisikletin fazla ağırlık çekebileceği demektir. Ancak bunu yaparken daha fazla pil kapasitesi kullanmak gerekir. Örneğin, 750W’lık bir motor, pili 250W’ lık bir motordan çok daha hızlı tüketecek, ancak daha güçlü olacaktır.
Bununla birlikte, bir faktör daha dikkate alınmalıdır. Motorun tasarımı ve konumu, elektrikli bisikletlerin nasıl çalıştığı konusunda önemli bir rol oynar.
Bu motorlar, B sınıfı ehliyet gerektirir. Ehliyetsiz bisiklet için, 248 W gücünde elektrikli bisikletler tercih edilmelidir. Bunlarda plaka zorunluluğu var, trafik sigortası zorunlu değil, MTV (motorlu taşıt vergisi) yoktur.
250W üzerinde motor gücü olan ve pedal olmadan ilerleyebilen modeller trafik kanununa göre;
- Trafik tesciline tâbi
- Plaka takmak zorunlu
- Kask takmak zorunlu
Bu sebeple ülkemizdeki elektrikli bisikletler 250W’ lik güç sınırını aşmamaktadır.
Elektrikli bisikletin sahip olduğu motor gücü bisikletin menzilini etkilemektedir. Bisiklet satın alırken bisikletin motor gücü tercihe bağlıdır.
220 Watt motor gücü olan bir elektrikli bisikletin;
Menzili 25-35km, hızı 25km/h, tırmanması 17%, taşıma kapasitesi 100kg, batarya kapasitesi 48V 14Ah, şarj süresi 6-8 saat arasındadır. Yol, hava ve kullanım koşullarına göre değişiklik gösterir. TS EN 15194 standardı nedeniyle 25 Km / h hız ile sınırlandırılmıştır.
Örneğin;
- 500 Watt motor gücü bulunan bir elektrikli bisiklet ortalama 25 kilometre
- 1200-1500 Watt arası motor gücü bulunan bir elektrikli bisiklet yaklaşık 40-50 kilometre
- 2000 Watt ve üzerinde motor gücüne sahip olan bir elektrikli bisiklet 75 kilometre arası yol alabilir.
Genellikle 15-20 derecelik eğimli yolları zorlanmadan tırmanarak kolayca çıkabilirler.
Elektrikli bisikletlerde jant genişliği olarak 20”, 26”, 27.5”, 28” ve 29” gibi boyutlar kullanılmaktadır. Vites sayısı ise 3, 7, 8, 10 ve 21 vites gibi aralıklarda değişiklik göstermektedir.
Elektrikli Bisikletlerde Fren
Elektrikli bisikletlerde V-fren tipi kullanılır. V-fren dışında hidrolik disk, ön arka disk, mekanik disk ve kampana gibi fren mekanizmaları da kullanılmaktadır. Katlama özelliği olan elektrikli bisiklet ile yolculuk oldukça kullanışlıdır. Ayrıca toplu taşıma araçlarında da rahattır. Elektrikli bisikleti katlayarak bir yere koymak yerden tasarruf etmeye yardımcı olmaktadır.
Elektrikli Bisiklet Nasıl Şarj Edilir?
Bu bisikletin aküsü kolay bir şekilde taşınabilir. Genellikle lityum-iyon ve lityum-polimer piller ile çalışırlar. Lityum (İyon / Polimer / Manganez / Vb.) Bunlar pillerdeki en yeni teknolojidir. Lityum piller çok daha hafiftir ve ayrıca büyük ölçüde bakım gerektirmezler. Pil, motosikletin ağırlığını, stilini ve menzilini etkilediği için seçimi çok önemlidir. Piller, elektrikli bisikletlerin nasıl çalıştığı konusunda büyük rol oynar.
Yüksek kapasiteli, 36V 10Ah Lityum-Polimer piller hafiftir. Daha uzun bir sürüş menzili sunarlar. Pil, pedal yardımı modunda 40 mil (veya yalnızca gazla 20 mil) gidilebilir.
Direksiyon ile sele arasında bulunan şarj girişi vardır. Şarj girişine fiş takılmakta ve prize de takılan fişin diğer ucu ile ev elektriği sayesinde bisiklet şarj edilebilmektedir. Ev elektriği ile kolayca, batarya kapasitesine göre 1 ila 10 saat arasında akü tamamen şarj edilebilir. Aküyü şarj etmek için tamamen boşalmasını beklemek akünün uzun ömürlü olması açısından önemlidir.
Soğuk hava, bataryaların ömrünü etkileyen bir faktördür. Ev dışında duran elektrikli bisikletin bataryası düşük sıcaklıklar da güç depolama özelliğini kaybedebilir. Bu sebeple elektrikli bisiklet, oda sıcaklığına yakın koşullarda korunmalıdır.
Elektrikli Bisikletin Ağırlığı
Ağırlık; elektrik kullanımı ve bisikletin taşınmasında etkili olan faktördür. Birinci ağırlık, vücut ağırlığıdır. Bisikletin teknik özelliklerinde belirtilen menzil ve güç değerleri üzerinde doğrudan etkilidir.
İkinci ağırlık faktörü, elektrikli bisikletin toplam ağırlığıdır. Elektrikli bisikletlerin 20 kilogramın üzerinde ağırlığı vardır.
Elektrikli Bisikletin Donanımı
Bu bisikletler, farklı donanımlara sahiptirler. LED gösterge paneli üzerinde hız, alınan toplam yol süresi gösterilmektedir. Ayrıca batarya durumu ve pedal destek seviyesi de görülebilmektedir. LED ekranların yanı sıra ekstra bagaj bölmesi ve USB şarj soketi de bulunmaktadır. Ön ve arka bölümde bulunan entegre LED aydınlatmalar, ışığın yetersiz olduğu ortamlarda. Çamurluk gibi donanımlar ise kötü hava şartlarında çevresel faktörlerden daha az etkilenmeyi sağlamaktadır.
Elektrikli Katlanır Bisiklet Nedir?
Elektrikli katlanır bisikletler kolay taşınırlar. Eforsuz yani fazla güç harcamadan sürüş imkanı sunarlar. Şehir içi ve şehir dışı ulaşımda tercih edilen ürünlerdir. Elektrikli katlanır bisikletler, gücünü elektrik enerjisinden alır. Şarj etme ile şarjın dayanma süresi değişiklik gösterebilir.
Satın alınacak bisikletin daha çok nerede kullanılacağı önemlidir. Yüksek enerji depolama kapasitesine sahip bir model satın alınabilir. Elektrik depolayacağı bir aküsü bulunduğu için klasik modellere göre daha ağırdır. Elektrikli katlanabilir bisiklet son derece hızlıdır. Saatte 45-50 km yol alan modelleri vardır. Çoğu modelde elektrikli gösterge paneli bulunur. Bundan dolayı bisikletin şarjını ve hızını kontrol etmek mümkündür. Elektrikli katlanır bisikletler, aküsü bittiği zaman manuel olarak kullanma olanağı da vardır.
Elektrikli Bisiklet Modelleri
- Kullanacak kişinin cinsiyeti,
- Vites sayısı, fren tipi, katlana bilirlik
- Marka, jant gibi özelliklere göre belirlenmektedir.
Elektrikli Bisiklet Markaları
- Xiaomi, Btwin, Salcano, Carraro, Mondial, Ümit, Bianchi,
- Tetra, Carraro, YBS, Benelli, Arora,Yuki, Volta,
- Merida e bike, Yamaha e bike, Mondraker e bike, Smart e bike v.b gibi markalar vardır.
Bu markalardan çoğu elektrikli bisikletlerini bayan, bay ve unisex olarak imal etmektedirler. Elektrikli bisiklet pazarında geliştirdiği güçlü elektrik motorları ile Bosch elektrikli bisikletlerde yer almaktadır.
Mopet Nedir?
Elektrikli bisikletler arasında yer alan mopetler hızlı ve pratik bir ulaşım aracıdır. Yapısının ufak olması, kolay yönetilebilmesi ve seri hareket kabiliyeti vardır. Bu sayede özellikle paket servisi veren şirketler tarafından tercih sebebidir.
Mopetlerin yakın zamana kadar sadece benzinle çalışan modelleri üretilmekteydi. Mopetler için gelişen teknolojik olanaklar sayesinde elektrikli motorlar üretilmiştir. Mopetler de Hareket için gereken gücü sağlayan içten yanmalı motor yerine elektrik motor kullanılmıştır. Bu mopetler elektrikli mopet veya elektrikli bisiklet olarak adlandırılır.
Elektrikli Bisiklet Kullanırken Dikkat Edilecek Hususlar
Bisiklet yollarından gidilmelidir. Trafik kurallarına uyulmalı ve araç işaretleri takip edilmelidir. Elektrikli scooter ve otomobiller gibi elektrikli bisikletler sessiz çalışırlar. Çevrenizde bulunan yayalar tarafından fark edilmeyebilir. Bisikletin fark edilmesini kolaylaştıracak ekstra bir zil veya ışık eklemek olası kazaların önüne geçecektir.
Gece sürüşlerinde yayalar ve araç sürücüleri tarafından fark edilmek için önlem alınmalıdır. Bunlardan jant ışığı, ışıklı sibop kapağı, led far, arka stop kullanılmasında oldukça yarar vardır. Bisiklet kullanımında kask ve koruyucu aksesuarlar, dizlik kullanmak önemlidir.
Neden Elektrikli Bisiklet
Elektrikli bisiklet kullanmak için onlarca sebep sayabiliriz. Sağlıklı, ekonomik olması, pratiklik, taşınabilirlik bunlardan bazılarıdır. Elektrikli bisikletler bu özellikleri ile tüm dünyada hızla popülerlik kazanıyor. İl ve ilçelerde, hafta sonu gezintilerinde, doğada elektrikli bisiklet kullanılabilir.
Kışın Elektrikli Bisiklet
Kışın genellikle elektrikli bisiklet – scooterlar hava soğuk olduğundan pek kullanılmazlar. Kullanılmayınca lastiklere ve aküye zararları olur.
Lastiğe zararları nelerdir?
Dış ortamdaki oksijen ve nem çok fazla zarar vermezler. Ancak, lastiğin içine sıkıştırdığımız havanın içindeki oksijen ve nem çok daha tehlikelidir. Çünkü bunlar serbest kalabilmek için lastiğin katmanları arasına sızarlar. Lastiğe zarar verenlerden birisi de güneş ışığıdır. Eğer güneş ışığı direkt lastiğe gelirse lastik içinde bulunan antiozodant maddesi lastiği korumak için azalmaktadır.
Ayrıca lastik yüzeyinde yağ, akü asidi, solvent, deterjan gibi petrol ürünler varsa bunlar da lastiğin ömrünü azaltır.
Nasıl tedbirler alınmalıdır?
- Lastik uzun süre kullanılmayacaksa 2-3 PSI (bar) fazla şişirilmelidir.
- Lastik, pudra, arap sabunu veya vazelin ile ince bir kat kaplanabilir.
- Betonla teması kesilmelidir. Bunun için yere tahta konulmalı veya naylon serilmelidir.
- Yere temas eden alanda lastikteki geçici düzleşme önlemek için her ay 1 metre öne veya arkaya hareket ettirilmelidir.
- Depolama ortamı havadar, nemsiz olmalıdır eksi derecelere inmemelidir. Aküler için en ideal sıcaklık 20-25 derecedir. Bu sebeple mümkünse kapalı yağmur, rüzgar almayan bir depoya konulmalıdır.
- Hava sıcaklığı 0′ ın altındaki değerler de lastiğin sertleşmesine neden olur. Bu ısıda sabit kalan lastik, kendini toplayamadan sertleşir. Daha sonra elektrikli motosikletinize binildiğinde yol tutuşunda lastik zorluk çekecektir.
- Aküler her ay şarj edilmelidir. Motor kullanılmadığı sürece sigorta kapalı tutulmalıdır. Akülerin kendi kendine boşalması bir miktar azaltılabilir.
Elektrikli Bisiklet Fiyatları
Elektrikli bisiklet fiyatları için kesin bir rakam vermek doğru değildir. En iyi elektrikli bisikletin, hangi özelliklere sahip olduğu önemli etkendir. Elektrikli bisiklet menzili, markası ve diğer özellikleri fiyatı etkilemektedir.
Aküyü doldurma ücretlerinin 5 ile 7 TL’yi geçmemesi açısından ekonomiktir. Genel olarak elektrikli bisiklet fiyatları 1500-15.000 arasında değişiyor. Elektrikli bisiklet kullanıcısına zamandan tasarruf ettirmektedir. Akü konusunda ekonomiktir. hem de şehrin trafiğinden sıyrılmayı sağlaması ile en tercih edilen ulaşım araçlarından biri olmuştur.
Bir yanıt yazın