Servomekanizma Servomekanizma Nedir?

Servomekanizma nedir: Servo motorların kullanıldığı sistemlere servo mekanizma denir. Aynı zamanda servo sistem (servo system) de denir. Servo mekanizmalar veya regülatörler, kapalı – çevrimli kontrol sistemleridir.

Servomekanizmaların:

• Endüstri imalatında, otomatik tezgahlarda,
• Uydu takip antenlerinde, teleskoplardaki gökyüzü izleme sistemlerinde,
• Otomatik navigasyon sistemlerinde, gemi veya uçakların idaresinde,
• Bilimsel araştırma, biyomedikal cihazlarda,
• Mekanik çıkışlı güç yükseltilmesi gerekli sistemlerde (asansör, vinç),
• Plastik sanayi ve diğer bazı kontrol alanlarında çok önemli rolleri vardır.

Servomekanizma bir göstergenin hafif bir hareketi ile oldukça büyük kitleleri kontrol eder. Servomekanizma temel kavramlar konusunda kullanılacak terimler iyi bilinmelidir. Çünkü konun daha iyi anlaşılır olması için gereklidir.

Sistem

Bir iş veya işlem için bir araya getirilmiş elemanlardır. Bu elemanların birbirleri ile doğrudan veya dolaylı etkileşimi sonucu oluşan topluluğuna sistem denir. Örneğin bilgisayar denildiğinde aklımıza gelen klavye, fare, ekran, sistem ünitesi, yazıcı gibi fiziksel parçalardır. Bu elemanların topluluğu sistemi meydana getirmektedir. Otomatik kontrol, bir sistematik kavramdır. İçinde birden fazla bileşen barındırır.

Kontrol sistemi (control system)

Herhangi bir iş yapan birimin denetlenmesi amacı ile geliştirilen sistem, kontrol sistemleridir.

Giriş

Sistem içerisine akan, sistem tarafından işlenen işaretler, büyüklükler.

Çıkış

Sistem dışına çıkan, işlem görmüş işaretler, büyüklükler.

Servomekanizma, istenilen gösterge değerlerine göre hareket eder. Gücü düşük bir cihazdan aldığı kumanda sinyali aracılığı ile çıkış gücü yüksek bir cihaza iletir. Bu sayede cihazın konumunu, hızını veya ivmesini denetleyen otomatik kontrol cihazıdır. Cihazın verdiği çıktı ile kumanda yoluyla vermesi istenen çıktı arasındaki hatayı ölçer. Bu küçük farkı güçlendirir. Böylece çıktı hatasını düzeltir. Bir servo motoru çalışmaya sokar. (elektriksel, hidrolik sistemler veya pnömatik aktüatör sistemleri havalı olarak). Ayrıca bir de geribildirim devresi bulunan bir sistemdir.

Örneğin; Bir hidroelektrik santralinde sisteme giriş olan büyüklükler su ise, çıkış elektrik enerjisidir. Elektrik motor sistemin girişine uygulanan elektrik enerjisi girişidir. Motor milinden elde edilen mekanik enerji, sistemin çıkışıdır.

Bazen sistemlerin bir girişi yerine birçok girişi olabilir. Bu sistemlere çok girişli sistemler denir. Bazı sistemlerde birden fazla çıkış olursa o tür sistemlere çok çıkışlı sistemler denir. Otomatik kontrol sistemlerinin amacı:

Bir sistemde üretilen değişkenler üzerinde ayar yapmak, sistemin istenilen biçimde çalışmasını sağlamak içindir.