Topraklama Nedir? Önemi?

Özellikle kaçak elektrik oluştuğunda, cihazlar insan hayatını riske atabilir. Bir hata durumuna karşı topraklama yapılmalıdır. Cihazlarda bazen fazla elektrik yükü oluşabilir. Elektrik yükü, direnci çok az olan toprak hattı üzerinden toprağa verilir. Bu sayede cihaza dokunan kişilerin hayati tehlikesi ortadan kalkmış olur.

Elektrik sistemlerini ve insan hayatını güvenceye almak için gerilim altındaki kısımlar yalıtılır. Toprağa karşı yalıtımda, çeşitli nedenlerle her zaman bozulma ve delinme şeklinde hata oluşması kaçınılmazdır. Ayrıca şebekelerin düzgün çalışmasını sağlamak için de topraklama yapılmalıdır. Topraklama yapılması kanuni bir zorunluluktur.

Topraklamanın Önemi

• Elektriksel Aşırı Yüklere Karşı Korur

Zaman zaman elektrik dalgalanmaları yaşanabilir. Ya da aşırı hava koşullarında yıldırımlara maruz kalınabilir. Bunlar elektrikli cihazlara tamamen zarar verebilecek tehlikeli derecede yüksek elektrik üretebilir. Sistemi topraklayarak sisteme bağlı cihazların fazla elektriği toprağa akacaktır. Cihazlar güvenli olacak ve büyük elektrik dalgalanmalarından korunacaktır.

• Voltaj Seviyelerini Stabilize Eder

Elektrik sistemini topraklandığında, doğru miktarda gücü doğru yerlere dağıtmak kolaylaşır. Bu, devrelerin herhangi bir noktada aşırı yüklenmemesini ve bunun sonucunda patlamamasını sağlar. Toprak, elektrik sistemindeki voltaj için ortak bir referans noktası olarak kabul edilebilir. Bu, elektrik sistemi boyunca stabilize voltaj seviyeleri sağlamaya yardımcı olur.

• Dünya En Az Dirençle İletir

Elektrikli cihazları topraklamanın ana sebebi dünyanın iyi bir iletken olmasıdır. Fazla elektriği en az dirençle iletebilmesidir. Elektrik sistemi topraklanıp toprağa bağladığında fazla elektrik insan veya cihazlardan geçmez. Bu durumda dirençsiz bir yere gitmesi sağlanır.

• Ciddi Hasar ve Ölümü Önler

Elektrik sistemi topraklamadığında cihazları ve hatta hayatı riske atmış olunur. Herhangi bir cihazdan yüksek elektrik geçtiğinde, kızarır ve onarılamayacak şekilde hasar görür. Aşırı miktarda elektrik yangın bile çıkarabilir, malınızı ve sevdiklerinizin hayatını riske atabilir.

Topraklama Çeşitleri

• Temel topraklama
• Koruma topraklaması
• Fonksiyon topraklaması
• İşletme topraklama

Temel topraklama

Kuvvetli elektrik akımının geçtiği büyük sanayi tesislerinde kullanılan topraklama çeşididir. Dengeleme amacıyla kullanılır.

Koruma topraklaması

Direkt olarak elektrik akımının geçmediği ancak olası bir kaçak durumunda insanları ve diğer canlıları çarpma olasılığı olan metal yüzeylerde yapılan topraklama çeşididir.

Fonksiyon topraklaması

Tek bir amaca yönelik olarak uygulanan topraklama çeşididir. Yıldırım çarpması durumunda oluşan elektriğin olumsuz etkilerini önlemek için yapılır. Ya da elektrikli ray sistemlerinde bulunan kuvvetli elektriğin olası zararlarından korunmak için yapılan topraklama sistemidir.

İşletme topraklaması

Büyük işletmelerde elektrik enerjisinin normal değerin üzerine çıkmaması için detaylı olarak uygulanan topraklama çeşididir.

Akımın Topraklanıp Topraklanmadığının Belirlenmesi

Elektrikli bir cihazın topraklanacak şekilde tasarlanıp tasarlanmadığını kontrol edilebilir. Cihazda üç telli bir kablo ve üç uçlu bir fiş varsa, üçüncü tel ve uç, cihazın metal çerçevesi ile kablo sisteminin topraklaması arasındaki toprak bağlantısını sağlayacaktır.

Prizleri kontrol ederek elektrik sisteminin topraklanıp topraklanmadığını belirlenebilir. Prizde üç uç varsa, sistemde biri topraklama kablosu olmalıdır. Akımın topraklanıp topraklanmadığından emin olmak için elektriksel topraklama testi yapılabilir.

Topraklama Testi

• Elektrik topraklama testi için bir priz test cihazı kullanarak yapılabilir. Uygun elektrik topraklamasının ilk işareti prizdir. U şeklinde bir yuvaya sahip üç uçlu bir çıkışsa, bunun bir topraklama bileşeni olduğu sonucuna varılır.
• Devre test cihazının kırmızı probunu prizin daha küçük yuvasına yerleştirilir. Bu çıkış, cihazlarına güç sağlayan sıcak teldir.
• Siyah probu, nötr yuva olan çıkışın daha büyük yuvasına yerleştirilir. Bu devreyi tamamlayacaktır.
• Gösterge ışığı kontrol edilir. Priz topraklanmışsa yanar, yanmıyorsa siyah ve kırmızı probları ters çevrilir. Gösterge her iki elektrik topraklama testinde de görünmüyorsa, priz topraklanmamıştır ve kullanım için güvenli değildir.

Elektrik topraklama testi, mevcut konaklama yerindeki elektrik güvenlik seviyelerini yükseltmek için çok önemlidir. Tüm elektrik tesisatlarının hizmet ömrü boyunca güvenli ve güvende kalmasını sağlar.

Topraklama Malzemeleri

• Şerit topraklayıcı (bakır ve daldırma galveniz).
• Topraklama kazığı (bakır ve daldırma galveniz lama).
• Topraklama levhaları (bakır ve daldırma galveniz).
• Eş potansiyel baralar.
• Bakır lamalar borular bakır teller(örgülü ve mono tel).
• Alüminyum baralar.
• İletkenliği artırıcı kimyasal tozlar (gem tozu).
• Bağlantı elemanları.
• Kaynak malzemeleri (kaynak tozu, kaynak potası, çakmak ).
• Ölçü aletleri (topraklama megeri).

Topraklama da  kullanılan malzeme kalitesine göre fiyatlar belirlenir.

 

BENZER YAZILAR

Topraklama Nasıl Yapılır?

Topraklama Ölçümü Nasıl Yapılır

Bina Topraklaması Nasıl Yapılır?

Topraklama Raporu Örneği

Statik Topraklama