Kızılötesi Işınlar

Kızılötesi ışınlar: Kızılötesi ışık, elektromanyetik spektrumun bir parçasıdır. Sıcak cisimler tarafından üretilen dalgadır. Kızılötesi (kızılaltı, IR veya infrared) ışınım, dalga boyu görünür ışıktan uzundur. İnsanlar her gün Kızılötesi ışınlarla karşılaşır; insan gözü onu göremez, ancak insanlar onu ısı olarak algılayabilir.

Teknolojide kabul edilen ismi infrared’ dir. Latince’de aşağı anlamına gelen infra ve İngilizce kırmızı anlamına gelen red kelimelerinden oluşur. Böylece kırmızı altı anlamına gelir.

Farklı renklerde kendini gösterir. Bu renkler, mavi, mor, yeşil, turuncu, sarı ve kırmızıdır. Dalga boyu kırmızıdan mora doğru azalma gösterir. Bütün bu renkler bir araya geldiği zaman dalga boylarının toplamı görünür ışık meydana getirir. Lazer ışınları, söz konusu ışınların belirli odaklamalarıyla elde edilir.

• Kırmızı renk, görünür ışığın en uzun dalga boyuna sahiptir.
• Normal sıcaklığındaki insan vücudu on mikrometre civarında ışıma yapar.
• Doğrudan alınan Güneş ışığı %47 kızılötesi, %46 görünür ışık ve %7 morötesi ışınımdan oluşur.

Kızılötesi Keşfi

1800’de William Herschel, görünür spektrumdaki renkler arasındaki sıcaklık farkını ölçen bir deney yaptı. Görünür spektrumun her rengine termometreler yerleştirdi. Sonuçlar, sıcaklıkta maviden kırmızıya bir artış gösterdi. Görünür spektrumun kırmızı ucunun hemen ötesinde daha da sıcak bir sıcaklık ölçümü fark ettiğinde, Herschel kızılötesi ışığı keşfetmişti!

Termal Görüntüleme

Bazı kızılötesi enerjiyi ısı olarak algılayabiliriz. Bazı nesneler o kadar sıcaktır ki, bir ateşin yaptığı gibi görünür ışık da yayarlar.  Gözlerimiz bu kızılötesi dalgaları göremez.

Kızılötesi dalgalar, görünür ışıktan daha uzun dalga boylarına sahiptir. Uzayda daha az saçılma ve soğurma ile yoğun gaz ve toz bölgelerinden geçebilir. Böylece kızılötesi enerji, optik teleskoplar kullanılarak evrendeki görünür ışıkta görülemeyen nesneleri de ortaya çıkarabilir. James Webb Uzay Teleskobu (JWST), evrenin kökenini ve galaksilerin, yıldızların ve gezegenlerin oluşumunu incelemeye yardımcı olacak üç kızılötesi enstrümana sahiptir.

Kızılötesi Işınlar Kullanım Alanları

• Hedef tespiti,
• Gözlemleme,
• Gece görüşü,
• Güdüm
• Takip sistemleri gibi askeri kullanım alanlarına sahiptir.

Ayrıca;

• Isıl verimlilik analizi,
• Uzaktan sıcaklık ölçme,
• Kısa mesafeli kablosuz iletişim,
• Spektroskopi,
• Hava tahmini gibi alanlarda da kullanılır.

Gökbilim algılayıcılarla donatılmış teleskoplar kullanarak uzayın normal teleskoplarla, moleküler bulutlar gibi uzay tozları yüzünden görüntülenemeyen alanlarını görüntülemektedir. Gezegenler gibi soğuk cisimleri bulmaktadır.

Evrenin uzak geçmişinden kalan yüksek miktarda kırmızıya kaymaya sahip nesneleri görüntülemekte kullanılır. Endüstride, benzeri alanlarda ve tedavi amaçlı olarak kullanılır. Tedavi amaçlı sağlam ve hastalıklı uzuvların yaydığı kızılötesi ışınlar farklı olduğu için tıpta hastalıklı uzuvların teşhisi için kullanılır.

 

 

 

X Işınları Nedir? Özellikleri Kullanım Alanları

X ışınları nedir: Gözle görülmeyen ve iyonizan radyasyon içeren ışın demetleridir. Yüksek enerjili ve çok küçük dalga boylu dalgalardır. X ışınları veya Röntgen ışınları, 0,125 ile 125 keV enerji aralığındadır. Yada buna karşılık, dalga boyu 10 ile 0,01 nm aralığında olan elektromanyetik dalgalar veya foton demetidir.

30 ile 30.000 PHz (1015 hertz) aralığındaki titreşim sayısı aralığına eşdeğerdir.

X ışınları 1895 yılında Alman fizikçi elektron tüpleri üzerinde çalışırken Wilhelm Röntgen tarafından tesadüfen bulunmuştur. Bu nedenle “Röntgen ışınları” olarak da adlandırılır. Röntgen ışını olarak bilinen bu dalga elektronların yavaşlatılmasıyla elde edilir. Tıp alanında görüntüleme de kullanılır.

Bu ışınlar vücuttan geçme özelliğine sahiptir. Ancak vücuttan geçerken vücudun farklı bölgelerinde farklı derecelerde değişime uğrarlar. Vücuttan geçen X-ışınları film tespit edilerek grafi haline getirilebilir.

X-Işınının Özellikleri

X-ışınları aynı görünür ışık gibi bir elektromanyetik dalgadır. Ancak görünür ışıktan farkı düşük dalga boyu, dolayısıyla yüksek frekansları ve enerjileridir. Morötesi’ nin ötesidir. X Işınlarının ötesi ise gama ışınlarıdır.

Röntgen ışınları ışığa benzer ama gözle görülmeyen, oldukça delici özellikli bir salınımdır. Röntgen ışınlarının elektromanyetik radyasyon spektrumunun bir kısmı olduğu, bugün artık bilinmektedir. Bu ışınların dalga boyu 10−9 ile 10−11 cm arasındadır. Dalga boyu gözle görülen ışığınkinden kısadır.

X-ışını fotonları atomları iyonize edebilecek ve moleküler bağları kırabilecek enerjiye sahiptir. Bu da X-ışınlarını, canlı dokuya zararlı olan iyonlaştırıcı radyasyon sınıfına girer. Kısa sürelerde maruz kalınan yüksek dozda X-ışını, radyasyon hastalığına sebep olur. Düşük dozlarda ise X-ışınları kanser riskini arttırır. Ama tıbbi X-ışını görüntülemesinde, faydalar potansiyel zararlardan üstün gelir. Ayrıca kullanılan dozlar dikkatlice kontrol edilir.

X-Işınının Sınıflandırılması

X-ışınlarını genel olarak yumuşak, gevrek ve sert X-ışınları olarak üç sınıfa ayırmak mümkündür.

• Yumuşak X-ışınları yaklaşık 100 ile 2000 eV arasında enerjilere sahiptir.
• Gevrek X-ışınları 2-8 keV ve sert X-ışınları 8 keV ve yukarısında enerjilere sahiptir.

X-ışınları terimi bazı kaynaklarda kullanılırken bazı kaynaklarda kullanılmaz. Ayrıca bu enerji aralıkları hakkında üzerinde anlaşılmış kesin bir geçiş bulunmamaktadır). Sert X-ışınları oldukça kalın malzemelerin içinden rahatlıkla geçebilirler. Bu sebeple tıbbi ve güvenlik uygulamalarında sıklıkla kullanılırlar.

X-Işınlarının Oluşumu 

X ışınları, hızla hareket eden elektron akımının hedefteki materyalin atomları ile etkileşimi sonucu oluşur. Elektronlar hedefle etkileşime girdiğinde, aniden yavaşlar. Kinetik enerjilerinin %1 x ışınına dönüşür (%99 ısı olarak kaybedilir).

X-ışını üretimi için gerekli elemanlar

• Elektron kaynağı
• Elektronların çarpacağı bir hedef
• Elektronları hızlandıracak bir yol

 X-Işınları Görüntüleme

X-ışınları Röntgen filmleri, bilgisayarlı tomografi (BT), anjiyografi ve mamografi tetkiklerinde bulunur. Ultrasonografi (USG) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ise X-ışını içermeyen görüntüleme yöntemleridir.

X-Işınları Kullanım Alanları

Günümüzde nükleer görüntüleme tıpta ve endüstride çok geniş bir kullanım
alanına sahiptir. X ışınları özellikle tıpta tanısal amaçlarla kullanılmaktadırlar. İyonlaştırıcı radyasyon sınıfına dahildirler. Bundan dolayı zararlı olabilirler. Endüstrideki kullanım alanları tıp alanındaki kadar geniş ve çeşitli değildir. Ama özellikle reaktör çalışmalarında ve tahribatsız muayene olarak bilinen cisimlerin içsel kesit görüntülerinin oluşturulmasında kullanılmaktadır.

Röntgen ışını olarak da bilinir ve radyolojik görüntülemede tanıya yardımcı olarak kullanılır. Ayrıca havalimanlarında ve alış veriş merkezlerinde emniyet ve güvenlik amacıyla kullanılmaktadır.

Sanayide X-ışınları metal parçaların, özellikle de dökümlerin ve kaynaklanmış
parçaların sağlamlığının denetlenmesinde kullanılır. Çok sayıda parçadan oluşan
malzemelerin, örneğin elektrikli aletlerin montajının doğru yapılıp yapılmadığı da X ışınları ile incelenebilir. Polis ve gümrük memurları yolcu valizlerinde yasadışı bir
maddeni bulunup bulunmadığını anlamak için X-ışınlarından yararlanırlar.

 

 

Ultraviyole Işık Nedir? Nerede Bulunur? 

Ultraviyole ışık nedir: Morötesi ya da ultraviyole (kısaca UV) ışınım, dalga boyu 100 ile 400 nm arasındaki ışına denir. UV ışık, görünür ışıktan daha kısadır. Ancak X ışınlarından daha uzun olan 10 ile 400 nm arasında bir dalga boyuna sahip bir elektromanyetik radyasyon türüdür. Ultraviyole ışınlarının ana kaynağı güneştir. Güneşten gelen toplam ışığı’ na katkıda bulunur.

Gözümüz, 400 ile 700 nm dalga boyları arasına duyarlıdır ve bunun dışındaki ışınımı algılayamaz. Görebildiğimiz en küçük dalga boylu ışınımı mor olarak algıladığımızdan, bundan daha küçük dalga boyuna sahip olan ışını göremeyiz. “morötesi ışınım” adı verilir. Morötesi’ nin ötesi ise X Işını‘dır.

Ultraviyole (UV) Işınlarının Sınıflandırılması

Bilim adamları UV ışınlarını incelemişlerdir. Bu ışınların aynı karakteristiklere sahip olmadıklarını görmüşlerdir. Bundan dolayı canlılar üzerindeki etkileri de farklıdır. Bu nedenle UV-A, UV-B ve UV-C olmak üzere üç kategoriye ayırmışlardır.

• UV-A: En yaygın ışınlardır UV ışınlarının %95 ile en yaygın olanıdır. Ozon tabakası bu ışınların geçmesine izin verir. UVA cildin erken yaşlanmasına, melanom denilen cilt kanserine sebep olur.
• UV-B: Oldukça tehlikelidir. Bu ışınların büyük bir kısmı, ozon tabakası tarafından engellenir. UV ışınlarının %5’ini oluşturur. Bu ışınlar güneş yanığı ve bronzluktan sorumludur. D vitamini üretimi için 270-300 nm dalga boyları uyarılır.
• UV-C: Sağlık için en tehlikeli ışınlardır. Ozon tabakası bu ışınların bizlere ulaşmasını önler. UVC ciltte lezyonlara sebep olur.

Işıkta olduğu gibi, mor ve ötesi ışımada da, dalga boyu nanometre (nm) olarak tanımlanır. Metrenin milyarda biridir.

UV Radyasyonunun Etkileri Nelerdir?

Yeterli koruma olmadan UV-A ve UV-B dalgalarına uzun süre maruz kalmak, tehlikeli sağlık sonuçlarına neden olabilir.

Örneğin birkaç saat güneşte kalan bir kişinin, derisinde melaninin toplanarak UV ışınlarını emer. Bu da ısı olarak yayılır. Bunun sonucu “güneş bronzlaşması” geliştirir. Güneş kremi, UV-A ve UV-B dalgalarını cildi etkilemeden önce absorbe etmek için koruyucu bir tabaka sağlar. Özellikle UV radyasyonuna karşı gerekli bir önlemdir. Güneş ışığına koruma olmadan uzun süre maruz kalması güneş yanığına neden olabilir. Ayrıca kişinin cilt kanseri ve diğer tehlikeli hücresel rahatsızlıklara yakalanma riski artar.

Gözler dışarıdayken UV-A ve UV-B ışınlarını engellemek için tasarlanmış güneş gözlüğü takılarak UV radyasyonundan korunmalıdır. UV-A ve UV-B radyasyonunun olduğu bir ortamda fazla kalınırsa, Fotokeratit olunabilir. (bazı durumlarda ark gözü veya kar körlüğü olarak bilinir) . Yada ciddi uzun vadeli etkiler gibi kısa vadeli etkiler geliştirebilirler. Bu da körlüğe yol açan kataraktlar oluşabilir.

Ultraviyole lambalarının maddelerden geçebilmesi zordur. Bu sebeple kolay engellenebilen bir ışındır. Normal pencere camları yüksek frekanslı ışınların büyük bölümünü engeller. Açık renkli elbiselerde aynı etkiyi yapar.

Uv Işınlarından Korunma Yolları

• Yaz aylarında güneşe doğrudan maruz kalınmamalıdır. Güneş ışınlarının en şiddetli olduğu öğle saatlerinde (11.00-15.00 arasında) güneşe çıkmamaya özen gösterilmelidir. Gölgede oturulmalıdır.
• Güneşte uyumamak, ve koruyucu krem ve uv cam özellikli güneş gözlükleri kullanmaktır.
• Şemsiye, şapka kullanılmalı, açık renk giysiler giyilmelidir.
• Güneşten koruyan ürünler, güneşe çıkmadan yarım saat önce deriye uygulanmalıdır.
• Yüz, omuz, ense ve boyun gibi daha yoğun olarak güneş ışınlarından etkilenen bölgelerin korunmasına önem verilmelidir.

Ultraviyole Işınları Zararları

Farklı tiplerde deri kanseri görülme sıklığında son 10 yıl içinde dramatik olarak artış görülmüştür. Ozon tabakasındaki zayıflamanın buna sebep olduğunu ileri sürülmektedir. Bununla birlikte kanser oranlarında artışın en büyük etkenin güneş banyosu alışkanlığının artışı olduğuna dair birçok kanıt vardır.

Yapılması gereken güneşle teması aza indirmektir. Deride zamanla incelme, elastikiyetin bozulması (kırışıklık), kuruluk, pigmentasyon değişikliği görülmektedir. Ayrıca kılcal damarların belirginleşmesi, fotoyaşlanma ve deri kanserinin oluşma riskinin artması güneş ışınlarının önemli olumsuz etkilerdir.

UV Etkisini Etkileyen Çevresel Faktörler

UV düzeyleri güneşin kuvvetli bir şekilde kendini yaz aylarında göstermektedir. Özellikle öğle saatlerinde 4 saat boyunca en üst düzeydedir. Bu saatler içerisinde güneş ışınları dünyaya direk ulaşır. Buna karşılık, güneş ışınları sabahın erken saatlerinde ve öğleden sonra geç vakitlerde daha büyük açı ile atmosferi geçer. Bu sebeple dünya ve dolayısı ile insanların UV ışınlarına en çok maruz kaldıkları saatler öğlen saatleridir.

UV düzeyleri ekvatora yaklaştıkça artar. Ekvatora yakın bölgelerde güneş daha kısa mesafede dünyaya ulaşır. Dolayısıyla daha fazla UV ışınına maruz kalınır. Rakımın yükselmesi durumunda ise, UV ışınlarının absobsiyonu artar. Her 1000 metrede, UV düzeyleri yaklaşık %10 artar.

Birçok yüzey UV ışınlarını yansıtabilir. Ultraviyole ışınları, su kar veya kumdan yansıyarak etkili olabilir. Çimen, toprak ve su UV ışınlarını % 10’dan az arttırarak yansıtır. Kum yaklaşık %15 deniz %25 arttırarak yansıtır. Taze kar özellikle iyi bir yansıtıcıdır ve kişi karda yaklaşık 2 katı güneş ışınına maruz kalır. UV düzeyleri bulutsuz havalarda daha yüksektir, bulutlar insanların UV ile temasını azaltır. Bununla birlikte, zayıf bulutların UV ışınlarına etkisi daha az olacaktır.

UV Işınları Nerelerde Var?

UV lambaları, dünya çapında çok çeşitli endüstrilerde bir dizi başka amaç ve kullanılmaktadır. Birçok uygulamada antiseptik etkinlik sağlar.

Hastanelerin sterilizasyon gerektiren bölümlerinde kullanılır. Ya da ameliyathanelerin ışıklarında morötesi ışınlardan faydalanılır. Ayrıca hastaneler, okullar ve daha birçok alanın havalandırma sistemlerinde kullanılır. Bazı besinlerin sterilizasyonunda UV ışınları kullanılır.

Elektrik arkları, kaynak arkları ve güneş lambası olarak bilinen ultraviyole lambaları ultraviyole ışın kaynaklarıdır. UV lambaları mikropları öldürmeye yetecek kadar radyasyon yayar. UVC mikrop öldürücü lambalar muazzam sterilizasyon ve dezenfeksiyon özelliklerine sahiptir. Sağlıkta cerrahi aletleri sterilize etmek için kullanılırlar. Fototerapi de UV lambaları kullanılmaktadır. Akne, sarılık, sedef hastalığı, egzama gibi cilt hastalıkları için birçok tıbbi fayda sağlamaktadır.

UV ışınları ayrıca suyun arıtılmasında ve ilaç endüstrisinde de kullanılmaktadır. UV lambaları, bronzlaşma salonlarındaki temel teknolojidir.

 

 

 

 

Gama Işınları Nedir?

Gama ışınları nedir: En enerjik dalgalar olarak bilinir. Atom altı parçacıkların etkileşiminden kaynaklanan, belirli bir titreşim sayısına sahip elektromanyetik ışınımdır. Çok yüksek enerji ve çok daha küçük dalga boyuna sahiptirler. Dalga boyları 10 pikometreden küçüktür. Genelde uzayda gerçekleşen çekirdeksel tepkimelerin sonucunda üretilirler. X ışınlarının ötesindedir. Gama ışınının ötesinde ise Beta ışınlarıdır.

Paul Villard adlı Fransız kimyager-fizikçi, radyum ile çalışırken gama ışınlarını fark etti. Bu ışınlara, Rutherford gama ışınımı adını vermiştir. Bu ışınlar atom çekirdeğinin enerji seviyelerindeki farklılıklardan oluşur. Çekirdek bir alfa ya da bir beta parçacığı çıkarttıktan sonra genellikle kararlı bir durumda olmaz. Fazla kalan çekirdek enerjisi bir elektromanyetik radyasyon halinde yayınlanır. Yunanca: γ ile sembolize edilirler.

Gama Işınları Nasıl Oluşur?

Gama ışınları nükleer reaksiyonla üretilebilirler. Doğal ve yapay radyoaktif maddelerin çekirdek reaksiyonları sonucu oluşur. Madde içinden geçtiklerinde atomları ve molekülleri dışındaki elektronların tamamına çarparlar. Bu çarpışma sonucu oluşturdukları iyonlaşmadan dolayı Gama ışınlarına bazen “iyonize radyasyon” da denir. Gama ışınları ile iyon oluşumu çok tepkiseldir.

Diğer elektromanyetik ışınlar arasında, en yüksek frekansa ve en düşük dalga boyuna sahiptirler. Bu sayede metallerden ve beton engellerden rahatlıkla geçebilirler. Bu ışınlar taşıdıkları enerji (erke) düzeyi sebebiyle yaşayan hücrelere önemli zarar verebilirler. Gama ve x ışınlarının maddeye nüfuz etme kabiliyetleri fazladır.

İyonlaşmaya sebep olma etkileri ise çok daha azdır. İyonize etme gücünün daha düşük olması, onun kalın cisimlerden kolayca geçmesini sağlar. Gama ışını, birkaç santimetre kalınlığındaki kurşun tuğlalarla ve sadece belli bir kısmı durdurulabilir. Madde içerisinden geçerken üstel bir fonksiyon şeklinde bir şiddet azalmasına uğrarlar. Yüksüz olduklarından elektrik ve manyetik alanda sapma göstermezler.

Gama ışınlarının Kullanım Alanları

Gama ışınları günümüzde çeşitli alanlarda karşımıza çıkar. Sahip olduğu yüksek enerjiden dolayı, gama ışınları maddeye oldukça kolay nüfuz edebilir. Bu özelliğinden dolayı, tıbbi amaçlarla kullanılmaktadır. Örneğin kobaltın radyoaktif izotopu “Kobalt-60″ın yaymış olduğu gama ışınları, x-ışınlarına dönüştürülerek kanser tedavisinde kullanılıyor.

Gama ışını, dokuya en yüksek şekilde radyasyon verirken dokuyu saran katmana en düşük dozu verir. Bu da hastalığın yenilmesine katkı sağlıyor. Tıp alanında kanser tedavisi için kullanılır. Kanser harici başka sorunları yok etmek için yine gama ışını yayan çeşitli araçlar kullanılıyor.

Sahip olduğu yüksek enerjiden dolayı, gama ışınları maddeye oldukça kolay nüfuz edebilir. Bu özelliğinden dolayı, tıbbi amaçlarla kullanılmaktadır. Özellikle sezyum-137, radyoterapide oldukça sık kullanılmaktadır. Diğer bir önemli kullanım alanı ise, gıdaların sterilizasyonudur.

 

 

 

Elektrik Kolon Hattı Nedir? Linye Sorti

Elektrik kolon hattı: Sayaç ile sigorta tablosu veya dağıtım tablosu arasında bulunan hatlara denir. Trafo veya elektrik direğinden elektrik sayacına kadar gelen iletkenlerdir.

Konutlarda sıva altı olarak boru içinden tesis edilir. Özel durumlarda sıva üstü de olabilir. En düşük kesit bakır için 4 mm², alüminyum için 6 mm² dir.

Ana Kolon Hattı

TEDAŞ’ tan enerji alınan nokta ile binanın ana panosu arasında çekilen hatta ana kolon hattı denir. Tesisin durumuna göre yeraltı veya hava hattı olarak tesis edilir. Elektrik tesisatında, ana kolon hattı için hattın kesiti bakır için en az 10 mm², alüminyum için 16 mm² dir. Bina üç faz ile besleniyorsa en düşük kablo cinsi 4×10 NYY, tek faz ile besleniyorsa 2×10 NYY’dir.

Linye Hattı

Dağıtım panosu ile son lamba veya prizin bağlandığı buata kadar olan hatta linye hattı denir. Konutlarda NYA (NV) kablolar ile boru içinden bağlanır. En düşük kesit bakır kablo için 2,5 mm², alüminyum kablo için 4 mm² dir.

Linye bir aydınlatma elemanına bağlıysa aydınlatma linyesi, prize bağlı ise de priz linyesi olarak adlandırılır. Aydınlatma linyeleri ile priz linyeleri ayrı ayrı bağlanır. Bir aydınlatma linyesine bağlanacak sorti sayısı, linyenin yükü (gücü) ve gerilim düşümüne bağlı olarak belirlenir. Linye hatları devre kesiciler ile korunmalıdır.

Aydınlatma Linyesi

Aydınlatma yapılacak yerde dağıtım tablosundan son aydınlatma aygıtının bağlı olduğu buata kadar gelen hatlara aydınlatma linyesi denir.

Sorti Nedir?

Son dağıtım buatından aydınlatma armatörüne, alıcıya veya prize kadar tesis edilen hatta sorti hattı denir.

Sorti hatları kullanım amacına göre lamba sortisi, priz sortisi, tv sortisi, telefon sortisi, zayıf akım sortisi gibi isimler alır. Priz sortileri en az 2,5 mm² kesitinde, lamba sortileri en az 1,5 mm² kesitinde NYA iletken ile tesis edilir.

Bir aydınlatma linyesine en çok dokuz lamba sortisi, bir priz linyesine de en çok yedi priz sortisi bağlanabilir.

Dağıtım Tablosu

Konutlarda daireleri, iş yerlerinde atölyeleri vb. besleyen ve üzerinde sigortalar, kaçak akım koruma röleleri vb. cihazların bulunduğu tablodur.

Buat

Ek kutusu anlamındadır. Kabloların bağlandığı kutuya buat denir.

Yapı Bağlantı Hattı (Beslenme Hattı)

Dağıtım şebekesi ile yapı giriş hattı arasındaki bağlantı hattına yapı bağlantı hattı denir.

Yapı Bağlantı Kutusu (Ana Buat veya Kofre)

Yapıların elektrik tesisini şebekeye bağlayan, sigortaların tesis edilmesini sağlar. Aynı zamanda elektrik şebekesinden tüketim tesisine elektrik enerjisi verilmesini sağlayan bir düzendir.

Ana Dağıtım Tablosu (Ana Tablo)

Yapıdaki diğer bütün dağıtım tablolarını besler. Üzerinde sayaçlar, sigortalar ve kaçak akım koruma rölelerinin vb. bulunduğu tabloya ana tablo denir.

 

 

 

 

 

 

Buat  Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

Buat nedir: Elektrik tesisatında iletkenlerin birbiri ile eklendiği ve dağıtımlarının yapıldığı ek kutularıdır. Eklerin, buat dışında başka bir yerde yapılması yasaktır. Bir buat, kullanım yerine göre farklı ölçülerde ve tiplerde olabilir. Elektrikte ek kutusu olarak da adlandırılır.

Günümüzde sıva altı ve sıva üstü tesisatta kullanılan buatlar PVC’ den veya metalden yapılmaktadır. 5-7 cm çapında ve değişik derinliklerde yuvarlak buatlar yapılmaktadır. Bunun dışında, değişik boyutlarda kare buatlar ve nemli yer buatları bulunmaktadır.

Bir buat kutusu insanları ve hayvanları canlı elektrik bağlantılarından uzak tutar. Ayrıca bağlantıları kir ve nem gibi dış etkilerden korur.

Buat Çeşitleri

Buatların kullanıldıkları tesisatın yapısına ve kullanıldıkları yere göre çeşitleri vardır. Bunlar; norm buat (derin), kare buat, tünel buat, kontralı buat, sıva üstü buat, antigron buat, dahili tip galvanizli çelik buat, harici tip buat, kondulet buattır.

Norm Buat

Norm buatlar dairesel tip buat çeşididir. Boruların giriş çapına göre buat boru girişleri de farklı çaplarda olur. Boru giriş sayısı göz önüne alınarak birden fazla (2–3–4) girişli olarak buat imalatı yapılır. Derinlik olarak 37 mm ve çap olarak 70 mm boyutlarında üretilir.

Kare Buat

Kare buat, tesisatta iletken bağlantısı çok olan yerlerde kullanılır. Mesela; ana dağıtım noktalarında (linye hattı başlangıcında, kolon hatlarında, apartman dairelerindeki geçiş noktalarında). Kare buatlar, 8×8, 10×10, 12×12, 15×15, 20×20, 26×12 mm olarak üretilir.

Tünel Buat

Tünel buat, dairesel buat çeşididir. Boru girişleri kare buat girişinin aynısıdır. Boru girişi, buat üzerindeki dairesel bölümleri kesici vasıtası ile açarak yapılır. Tünel buat derinliği 42 mm ve dış çap uzunluğu 80 mm dir.

Kontralı Buat

Kontralı buatın yapısı tünel buata benzer. Yapı olarak tek farkı, alttan girişi vardır. Buat derinliği 42 mm ve dış çap uzunluğu 80 mm’dir.

Sıva Üstü Buat

Bu buatlar genelde eski yapılarda görülür. Günümüzde de sıva üstü tesisatlarda kullanılır. Sıva üstü buatların çapı 52 mm ve derinliği 18 mm’dir.

Antigron Buat

Bu buat nemli yerlerde ve sıva üstü elektrik tesisatında kullanılır. Kare ve dairesel olarak iki çeşit imal edilir. Dairesel olanları 70, 90 mm, 3 ve 4 girişli olarak üretilir. Antigron kare buatların boyutları 85×85, 100×100, 180×110 mm’ dir.

Dahili Tip Galvanizli Çelik Buat

Bu buatlar 1.6 mm kalınlıktaki galvanizli çelikten, tek bir parçadan preslenerek üretilir. En ağır koşullara göre dizayn edildiği için yüksek mekanik dirençleri vardır. Galvanizli çelik buatlar, galvanizli çelik boru tesisatında kullanılır.

Harici Tip Buat

Bu buat, gri renk fırın boyalı dökme alüminyumdan üretilir. Paslanmaz ve harici hava koşullarına karşı dayanıklıdır. Harici tip buat sıva üstü tesisatta kullanılır. Harici tip buatın 102×102 ve 102×51 mm boyutlarında üretimi yapılır.

Kondulet Buat

Bu buat dökme alüminyumun gri epoksi fırın boya ile boyanarak üretilir. Kondulet buat tesisatta dirsek olarak dönüşlerde, kablo çekmede, tesisat içindeki kablolara ilave yapmada kullanılır. Bakımda kolaylık sağlar. Kondulet buat 1/2¨ ile 1¨(inç) arasında değişik boyutlarda üretilir.

Buat Kapağı

Yapılardaki elektrik tesisatının toplanıp dağıldığı noktalardaki bağlantılara müdahale etmek için duvarlarda bırakılmıştır. İçi kablo dolu silindirik boşluğa, tesisattaki enerjiden canlılar etkilenmesin ve görüntü kirliliği yaratmasın diye kapatılan kapağa buat kapağı denir.

Elektrik Anahtarı Nedir Ne İşe Yarar?

Elektrik Anahtarı: Devrelerin açılıp kapanmasını sağlayan devre elemanıdır. Aydınlatma tesislerinde kullanılan anahtarların birçok yapı ve tipte olanları mevcuttur. Yapılarına göre sıva altı ve sıva üstü kullanılan elektrik anahtar (düğme) vardır.

Elektrik Anahtarı Ne İşe Yarar?

Elektrik anahtarlarının iki tane görevi vardır. Bunlar;

• Anahtar veya şalter, elektrik devrelerindeki akımı kesmeye yarar.
• Elektrik anahtarı akımın bir iletkenden başka bir iletkene yön değiştirmesine neden olan devre elemanıdır.

Elektrik Anahtarı Çeşitleri

Kullanılmış oldukları devreye göre elektrik anahtarları da çeşitlilik göstermektedir.

Adi Anahtar

Bir lambayı veya birden fazla lambayı bir defada, bir yerden yakıp söndürmede adi anahtar kullanılır. Tek kutupları vardır. İç aydınlatma tesisatları olarak oturma odası, banyo, hol, WC gibi binanın birçok yerinde kullanılır. Anahtar tesisatlarında faz, her zaman anahtara verilir.

Ana elektrik devrelerinde adi anahtarlarda iki tane bağlantı klemensi vardır. Bağlantı klemenslerinden bir tanesine sigortalardan faz iletkeni bağlanır. Diğerine ise lambaya gidecek olan iletken bağlanır. Eğer iki iletkenin bağlantı noktaları değiştirilir ise devrenin çalışmasında herhangi bir değişiklik olmaz.

Komütatör Anahtar

İki lambayı veya iki grup lambayı bir yerden ayrı ayrı veya beraber yakıp söndürmede komütatör anahtar ve tesisatı kullanılır. Bu tip tesisat misafir odasındaki avizelerde ve apliklerde, grup panolarının aydınlatmalarında kullanılır.

Komütatör anahtar üzerinde üç tane bağlantı ucu bulunur. Bağlantı uçlarından köprülü olanı sigortadan gelen faz iletkenidir. Diğer uçlara veya lambalara gitmesi gereken iletkenlere bağlanır.

Vaviyen Anahtar

Vaviyen Anahtarlar, bir veya daha fazla lamba grubunun iki taraftan da açılıp kapanmasını sağlar. Bu tip tesisat uzun salonlarda, merdivenlerde, iki kapılı yerlerde kullanılır.

Vaviyen anahtarlarda üç tane bağlantı klemensi vardır. Ortada bulunan uca sigortadan gelen faz iletkeni bağlanır. Diğer uçları ise vaviyen anahtarlarına bağlanır. İletkenlerin bağlantısı değiştirilse de devrenin çalışmasında herhangi bir değişiklik olmaz.

Ara Vaviyen Anahtar

Bu tesisata deviyatör tesisatı da denir. Bir lambayı veya lamba grubunu ikiden fazla yerden yakıp söndürmede kullanılır. Bu tip tesisat büyük salonlarda, uzun merdivenlerde kullanılır.

 

 

Elektrik Tesisat Borusu Çeşitleri Ve Özellikleri

Elektrik tesisat borusu: Yapılarda ve binalarda kablolar aracılığıyla akım geçişi sağlamaktadır. Kabloları korumak ve yönlendirmek için kullanılan bir tüp şeklindeki borudur.

Metal, plastik veya fiberden  yapılabilir. Çoğu kanal serttir, ancak bazı amaçlar için esnek kanal kullanılır. İletkenleri darbe, nem ve kimyasal buhardan korur. Üzerinden akım geçen iletken kabloların mekanik çarpma ve suyla temas etmemesi için yalıtkan boru içerisinden çekilir.

Elektrik borusu elektriğin olduğu her alanda gerek duyulan bir malzemedir. Okul, ev, iş yeri gibi pek çok yerde kullanılan bir tesisat malzemesidir. Duvar içlerinde kalan borular, yapılarda elektriği iletmekle görevlidir. Borularla köşe dönmek için yada boruları birbirine eklerken ilave parçalar kullanılır. Bu parçalar dirsek, muf ve T- parçasından oluşur.

Boru Çeşitleri

Elektrik tesisattın da kullanılan boru çeşitleri şunlardır. Bergman boru, peşel boru, PVC boru, spiral (bükülgen) boru, çelik (stalpanzer) boru.

Bergman Boru 

Elektrik tesisattın da sıva üstü elektrik borusu olarak kullanılmaktadır. Bergman borular, güçlü bir yalıtkan olan PVC’den oluşmaktadır. Elektrik boruları gri, siyah, beyaz, mavi gibi renkleri vardır. Kurşunlanmış ince levhaların kenetlenmesi ile elde edilir.

Bu tesisat borusunun iç kısmı vernikli kartonla kaplı alüminyum veya yumuşak çelik saçtan yapılmıştır. Ziftlenmiş kağıtla yalıtılmıştır. Boyu 3 metre olup, boru çapı 9–11–13,5–16–23–29–36–48 mm’dir. Daha çok kuru yerlerde kullanılır. Günümüzde kullanılmayıp, eski ev tesisatlarında görülmektedir.

Peşel Boru 

Bu tesisat borusu ince çelik saçtan yapılır. Daha çok sıva altı tesisatlar da kullanılır. Paslanmaya karşı özel bir madde ile kaplanmış ve iç kısmı yalıtımsız boru çeşididir. Bu tesisat malzemesi yarıklı çelik boru olarak ta bilinir.

Peşel borular açık yarıklı ve kapalı yarıklı olabilir. Üzerleri siyah boya ile boyanmıştır. Tesisat boruları piyasada 3 er metre boyunda satılır ve iç çaplarına göre aranır. Çapları TS–7’ ye göre 8–14–18–26–37 mm’dir. Günümüzde kullanılmayıp, eski evlerde sıva altı tesisatlarında görülmektedir.

PVC Boru

Elektrik tesisatlarında sıva altı tesisatta kullanılabilir. PVC (polivinil clorür) maddesinden yapılır. Bu borular dayanıklı, hafif, kolay işlenebilir. Nemden etkilenmezler. Boya ve özel bakım gerektirmez bunun yanında iyi bir yalıtkandır.

Plastik borular iki çeşittir.

• Beton borusu
• Duvar borusu.

Beton borusu; sert plastikten üretilir. Demir ve harçların baskısından zarar görmemesi için sert olarak yapılır.

Duvar borusu; kolay işlenebilir olması için yumuşak plastikten yapılır. Bu borular 3’er metre boyunda çubuk ve 50-100’er metre boyunda kangallar halinde satılır. Çapları ise 14-18-26-32-40-50-63 mm’dir. Boru fiyatları çapları, boyutlarına ve et kalınlığına göre değişir.

Spiral Boru

İstenilen açıda bükülebilen borulardır. Bükülgen olduğu için elektrik tesisatında kolon hatlarında, kiriş dönüşlerinde ve dönüşlerin çok olduğu yerlerde kullanılır. Teknik olarak işçiliği kolaylaştırır.

Spiral borular, metal ve yalıtkan gereçlerden yapılır. Metal olarak galvanizli çelik, kalaylı çelik ve izoleli çelikten yapılan çeşitleri vardır. Elektrik tesisat boru çapları 9–11–14–18–26–32–37 mm’ dir. Elektrik panoları için, pano spirali ince ve kalın olmak üzere 25–50–100 m boylarında kangal boru olarak üretimi yapılır.

Galvanizli Dişsiz Çelik Boru

Çelik boru yumuşak çelikten yapılmıştır. Yalıtkanlı ve yalıtkansız çelik (ştalpanzer) borular yerine galvanizli çelik borular daha idealdir.

Bu boru, kullanım amaçlı işçilik ve montaj bakımından ekonomiktir. Galvanizli dişsiz çelik boruların uzunlukları 3,05 metredir. Boru çapları 17,90 – 23,40 – 29,50 – 44, 20 – 55,80 –73 –88, 90–101,60 – 114,30 özel alaşımlı yüksek kaliteli çelikten imal edilmiştir. Sıcak daldırma yöntemiyle galvanizlenmiştir.

Galvanizli dişsiz çelik borular, dişsiz oldukları için montajları kolay yapılabilir. Farklı aksesuarlar ve bükme aparatları ile şantiyede montaj yapılırken elle bükme yapılabilir. Manşon, rakor ve diğer fitingler kullanmak için bir cihaz gerekmez.

Boruların içi imalattan sonra temizlenir. Kayganlaştırıcı özel bir maddeyle kaplanır. Bundan dolayı kablo çekmek kolay ve hızlı bir şekilde ve izolasyona zarar vermeden yapılabilir. Dişsiz çelik boru sadece kabloları mekanik zarardan korumaz. Aynı zamanda devrelere elektromanyetik koruma da sağlar. Yangına, dumana karşı içten ve dıştan koruma sağlayan tesisat sistemidir. EMT boru kullanıldığında  tesisat içerisinde topraklama hattı çekilmesine gerek yoktur.

Galvanizli Dişli Çelik Boru 

Bu elektrik tesisat borusu her çeşit ex -proof ve ağır hizmet tipine uygundur. Yüksek etli boru kalınlığı ve konik diş sistemi ile alev sızdırmazlık özelliği vardır. Şiddetli mekanik darbelere karşı koyabilirler.

Galvanizli dişli çelik borunun bir tanesinin uzunluğu 3.05 metredir. Boru çapları ise 20,70-26,10-32,80-47,80-59,90-72,60-88,30-100,90-113,40-141,30168,30 mm olarak imalatı yapılır.

Bu boruların her iki ucunda diş açılmıştır. Bir ucunda plastik diş koruyucu vardır. Diğer ucunda ise bir adet boruyu boruya ekleme mufuyla (caupling) uzatılmaktadır. Özel alaşımlı çelikten üretilmiştir. Sıcak daldırma yöntemiyle galvanizlenmiştir. Boruların içleri çapaklardan temizlenmiş ve kaydırıcı bir malzeme ile kaplanmıştır.

Galvanizli Çelik Spiral Boru

Yüksek mekanik direnci ve bükülme özelliği olan borulardır. Özel alaşımlı çeliğin sıcak daldırma yöntemi ile galvanizlenmiş olarak imal edilir.

Galvanizli çelik spiral boru 15–30–75 m boyundadır. Boru çapları15,50–23.30.28.07–35,05–49,50– 62,20–77,70–90,40 – 103, 10 – 115,80 mm üretilmektedir. Asma tavan altında armatür montajında ve dahili uygulamalarda kullanılan bu boruların işlemesi ve montajı kolaydır.

Alüminyum Borular

Alüminyum yumuşak bir elementtir. Bu borunun üretiminde farklı elementler ile alaşım haline getirilmektedir. Bu sayede belirli bir seviyeye kadar dayanıklılık kazanabilir.

Alüminyum borular çelik ile kıyaslanınca çok daha hafif bir malzemedir. Bu sebeple ağırlığın ve hareketliliğin önemli olduğu kullanımlarda alüminyum boru profiller tercih edilir. Alüminyumun ısı iletme kapasitesi yüksektir. Bundan dolayı ısı kontrolünün önemli olduğu yerlerde kullanılır. Sahip oldukları nitelikler açısından farklı sınıflandırılır, çeşitli çap ve ölçülerde üretimi yapılır.

Boru profilleri min. 10 mm çaptan max. 600 mm çapa kadardır. Et Kalınlıkları Min. 1 mm ile Max. 150 mm arasındadır. Çeşit olarak dikişsiz alüminyum borularda vardır.

Kullanım Alanları

• Gemi Sanayi
• İnşaat Sanayi
• Makina Sanayi
• Otomotiv Sanayi
• Reklam Sektörü

 

Frekans Nedir? Birimi, Frekans Nasıl Ölçülür?

Frekans nedir: Frekans, yönü ve şiddeti değişen alternatif akım için geçerli bir terimdir. Frekans, akımın bir saniyede yön değiştirme hızıdır. Uluslararası bir ölçü birimi olan hertz (Hz) cinsinden ölçülür. 1 Hertz saniyede 1 saykıla eşittir. Doğru akımda yön ve şiddette bir değişme olmadığı için frekansta sıfırdır. Grafik üzerinde de ele alınmaktadır. Bazı titreşimleri ve etkilerin gücünü belirleyebilmek için frekans kullanılır.

Saykıl

Akım veya gerilimin her iki yöndeki bütün değerleri almasına saykıl denir. Alternatif akım veya gerilim sıfırdan başlar, maksimum değerini alır. Sıfıra geri döner. Ters yönde de aynı işlem gerçekleşir. Yeniden başlangıç noktası sıfıra döner.

Alternans

Her bir yarım saykıla alternans denir. Gerilim veya akımın aldığı değerler bulundukları bölgelere göre pozitif ve negatif olarak isimlendirilir.

Peryot (Periyot)

Bir saykılın tamamlanması için geçen zamana peryot denir. “T” harfi ile gösterilir. Birimi saniyedir. T = 1/f

Pulse (Pals)

Yarım peryota pals denir. 1 peryotta birisi pozitif, diğeri negatif olmak üzere iki adet pals vardır.

Frekans

Bir saniyede meydana gelen yönü ve şiddeti değişen saykıl sayısına frekans denir. Frekansın birimi hertz’dir. (Hz) şeklinde ifade edilir. “f” harfi ile gösterilir. Elektrik devrelerinde frekans, frekansmetreler ile ölçülür. Alternatif akım devrelerinde devre frekansını hertz cinsinden ölçen cihazlara frekansmetre denir.

AC‘ nın frekansı, gerilimi üreten alternatörün devir sayısı ve kutup sayısına bağlıdır. Dünyada genelde ülkelerin şebeke frekansları 50 veya 60 Hz olup ülkemizdeki frekans değeri 50 Hz’dir. 50 hz lık frekans, 1 saniyede 50 saykılın oluşması anlamına gelir.

AC’ da frekansının değişmesi, bobin ve kondansatörlerin endüktif ve kapasitif reaktanslarının
değişmesine, alternatif akım motorlarının devir sayılarının değişmesine sebep olmaktadır. Peryodu bilinen bir alternatif akımın frekansı, formülü ile hesaplanır. Ayrıca frekansmetre ile direkt olarak da ölçülebilir.

Soru

Peryodu 0,01 saniye olan alternatif akımın frekans değerini hesaplayınız?

Çözüm

 

 

olarak frekans değeri hesaplanır.

Frekans Birimi

Frekans birimi Hertz, yani (hz) şeklinde tanımlanır. Bir saniye içerisinde belirlenen ve geçen dalga sayısını anlatır. Herhangi bir olayın bir saniye içerisinde tekrarlanması ile de ifade edilebilir. Örneğin 2 hertzlik frekansın saniyede kendini iki kere tekrarlaması demektir. Genellikle bir saniye içerisinde kaç Hertz frekansın geçtiği bu şekilde birim olarak ele alınır ve belirlenir.

Frekansın Katları

Hertz ya da Saykıl olarak belirtilir. Değerinin as katları yoktur. Ama üs katları vardır.

• Hertz = 1 Hz
• Kilohertz =1 000 Hz = 1 KHz
• Megahertz = 1 000 000 Hz = 1 000 KHz = 1 MHz
• Gigahertz 1 000 000 000 Hz = 1 000 000 KHz = 1 000 MHz = 1 GHz

(Bu şekilde yukarıya doğru devam eder. Terahertz gibi)

Frekans Çeşitleri

Özelliklerine bağlı olarak pek çok farklı frekans bulunur. Bu frekanslar değişik şekillerde belirlenir. Farklı sayılarda periyotlara sahiptir.

• Ses frekansı ise saniyede basınç değişimi üzerinden tespit edilir.
• Radyo frekansı iletişim teknolojisi ile birlikte kablosuz telekomünikasyon sinyallerin iletildiği yapıdır.
• Işık frekansı ışığın rengini belirtir. Birçok ışık seviyelerinde dalga boyları bulunur. Bu doğrultuda yüksek spektrum ışık frekansları mavi, düşük dalgalı ışık frekansları ise kırmızı olarak ifade eder.

Dimmer Nedir? Çalışma Prensibi

Dimmer nedir: Dimmer, elektrik akımlarını değiştirme yeteneğine sahip elektronik bir cihazdır. Dimmer, şehir şebeke voltajıyla çalışır. Elektrik devrelerinde gerilimi belirli sınırlar içinde ayarlayan direnç elemanıdır. Aydınlatma sistemlerinde yaygın olarak kullanılır. LED, Halojen ve CFL gibi ışık kaynaklarının parlaklık seviyelerinin getirilmesini sağlar.

Dimmer Devresi Nedir?

Dimmer devresi, alternatif akım ile çalışan bir güç kontrol devresidir. Yaygın olarak aydınlatma sistemlerinde parlaklık kontrolü için kullanılırlar. LED, Halojen ve CFL gibi ışık kaynaklarının parlaklık seviyelerinin getirilmesini sağlar. Ayrıca sıcaklık kontrolü, motor hız kontrolü gibi ihtiyaçlara göre çeşitli elektronik cihazlarda da kullanılırlar. Dimmer devresi elektronik sistemlerin birçok devre kartında kullanılmaktadır.

Dimmer Devresi Çalışma Prensibi

Devredeki en kritik devre elemanı triyaktır. Devrenin çalışma prensibi buna dayanır. Bu yarı iletken elemanın iletkenliğinin ayarlanması için genelde bir ayarlı dirençten tetikleyici akım alınır. Ayarlı direnç sayesinde istenilen derecede triyak beslenir. Triyak, üzerinden geçen akıma iletkenlik, direnç göstererek güç ayarlaması yapılmış olunur.

Dimmer devrelerinde direnç, ayarlı direnç, diyak, triyak ve kondansatör gibi devre elemanları da bulunur. Genellikle potansiyometre kullanılır.

Potansiyometrenin direnç değeri değiştiğinde kondansatörün de yardımıyla diyak üzerinden geçen akımın faz açısı da değişir. Diyak, triyakın tetiklenmesi için gerekli darbe sinyallerini sağlar. Triyak tetikleme durumuna geçtiğinde devreye bağlı yükün (ampul/motor vs.) kontrolü sağlanır.

Dimmer Devre Şeması

Bu devre AC (Alternatif Akım) ile çalışan triyaklı bir 220V dimmer devresi. Devrede L1 adında görülen devre sembolü bir yükü temsil eder. Bu yük lamba, motor gibi bir devre elemanı olabilir.

Bu devre ise 12V bir dimmer devresidir. Yani bir DC dimmer devresidir. Bu uygulama Arduino ile de yapılabilir.

Dimmerlerin Kullanım Amacı

Güç tüketimini azaltmak için kullanılır. Ama buna rağmen dimmleme yapıldığında lambada kullanılmayan güç, direnç veya trafoda ısıya dönüşmektedir. Böylece herhangi bir güç tasarrufu yapılamamaktadır.

Yaygın dimmerler, örneğin döner düğme veya aydınlatmayı açıp kapatır. Bunun yanı sıra parlaklığın ayarlanmasını sağlayan dokunmatik dimmerdir. Aydınlatma teknolojisindeki dimmerler, hoş ve konforlu bir ışık yaratır. Bununla birlikte, enerji tasarrufuna da yardımcı olurlar.

Dimmer Devreleri Nerelerde Kullanılır?

Projektör lambalarında dimmerler, lamba filamanına gelen voltajı 0 – 220V arası kontrol eder. Projektörler bu sayede ışık gücü bakımından kontrol edilir. Voltaj düşürüldüğünde, örneğin 110 voltta lamba filamanına gelen gerilim yarıya düştüğünden ışık da yarıya düşecektir.

Dimmerler stüdyolarda ve geçici olarak kurulan platolarda kullanılır. Her projektör için bir dimmer kullanılarak bütün stüdyodaki projektörleri kontrol etmeye yararlar.

Basit dimmer devreleri ev, restoran, ofis gibi kısmi aydınlatma gereken yerlerde kullanılır. Daha büyük alanların aydınlatma kontrolleri için aydınlatma sensörleri kullanılır.

Bunlar mikroişlemcili yapıdaki dijital DALI, DMX, SCADA, PWM. Ya da analog 0/1-10V ile kablolu veya kablosuz merkezi kontrollü olarak yapılmaktadır. Dimmer devreleri kullanılacak aydınlatma elemanının özelliğine göre farklı tasarımlara sahiptir.

Dimmerlerin Dezavantajı

Dimmerlerin sayısı arttıkça ısınmaları ve gürültüleri de artar. Bu ısıyı düşürmek için odadaki ısıyı dışarıya veren veya odaya temiz soğuk hava pompalayan fan sistemlerine ihtiyaç duyulur. Dimmerler PC bilgisayar ile kumanda edilebilmektedir. Bu şekilde istenilen düzeye getirilebilir.

Dimmerlemek Nedir?

Lambanın gerilimi değiştirilerek verdiği ışık miktarının artırılıp azaltılmasıdır. Floresan ve akkor ampullerde ışık istenilmeyen yönlere de gider. LED lamba ile ışık aydınlatılmak istenilen yöne doğrudan gönderilir. LED ampullerde ışık istenilen yönde yayıldığı için aydınlanma daha iyi sağlanır ve ışık kirliliği de azaltılmış olur.

Dimmer Anahtar Nedir?

Alternatif akım ile çalışan güç kontrol devresine dimmer anahtar denir. Dimmer bobinini çalıştırmak için elektronik kontrol devresi veya mekanik anahtar kullanılır. Dimmer sayesinde sabit olan 220v gerilimi düşürerek sıfır volta kadar indirilebilir. Bu sayede devreye bağlanan cihaza gelen gerilimi kontrol edilir.

Dimmer anahtarlar aydınlatma armatürlerinin parlaklık seviye kontrolünde kullanılır. Dimmer anahtarlar, elektronik devre elemanlarından oluşur. Potansiyometre direnç değerinin değiştirilebilmesini sağlar. Potansiyometre sayesinde akım seviyesi ayarlanır. Böylece dimmer anahtar modelleriyle daha parlak veya daha loş bir ortam elde edilir.

Dimmer Fiyatı

Dimmer fiyatı kullanım alanlarına göre değişkenlik gösterir.